۵۴۴۲.لُقمانُ عليه السلامـ لابنهِ و هُو يَعِظُهُ ـ: يا بُنَيَّ ، كُنْ ذا قَلبَينِ : قَلبٌ تَخافُ باللّهِ ^۱ خَوفا لا يُخالِطُهُ تَفْريطٌ ، و قَلبٌ تَرجو بهِ اللّهَ رَجاءً لا يُخالِطُهُ تَغْريرٌ . ^۲

(انظر) العُجب : باب 2484 .

1148

عَلاماتُ الخائِفِ

الكتاب :

وَ أَمّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى * فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ المَأْوى» . ^۳

الحديث :

۵۴۴۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن رَجا شَيئا طَلَبهُ ، و مَن خافَ شَيئا هَربَ مِنهُ ، ما أدْري ما خَوفُ رجُلٍ عَرضَتْ لَهُ شَهْوَةٌ فلَم يَدَعْها لِما خافَ مِنهُ ! و ما أدْري ما رَجاءُ رجُلٍ نَزلَ بهِ بَلاءٌ فلَم يَصبِرْ علَيهِ لِما يَرْجو ! ^۴

۵۴۴۴.عنه عليه السلام :كُلُّ خَوفٍ مُحَقَّقٌ إلاّ خَوفَ اللّهِ فإنّهُ مَعلولٌ ......... إنْ هُـو خافَ عَبدا مِن عَبيدِهِ أعْطاهُ مِن خَوفِهِ ما لا يُعْطي رَبَّهُ ، فجَعـلَ خَوفَهُ مِن العِبادِ نَقْدا ، و خَوفَهُ مِن خالِقهِ ضِمارا و وَعْدا . ^۵

۵۴۴۲.لقمان عليه السلامـ در اندرز به فرزندش ـفرمود : فرزندم ! داراى دو دل باش : با يك دل از خدا بترس ، ترسى كه در آن تفريط راه نيابد و با دلى ديگر به خدا اميدوار باش ، اميدى كه تو را غرّه نسازد .

1148

نشانه هاى خدا ترس

قرآن :

«اما هر كس كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوى باز دارد قطعا بهشت جايگاه اوست» .

حديث :

۵۴۴۳.امام على عليه السلام :كسى كه به چيزى اميدوار باشد ، در طلب آن بر مى آيد و آن كه از چيزى بترسد ، از آن مى گريزد . من نمى دانم ترس و بيمِ آن كسى كه با خواهشى نفسانى رو به رو شود ، اما آن را ، به سبب آنچه از آن مى ترسد (عذاب و كيفر الهى) ، رها نمى كند، چه معنا دارد؟! و نمى دانم اميدوارى كسى كه به سختى و مصيبتى گرفتار مى شود، اما اميدش [به اجر و ثواب الهى] او را به شكيبايى در برابر آن وا نمى دارد، چه مفهومى دارد؟!

۵۴۴۴.امام على عليه السلام :هر ترسى حقيقى است ، جز ترس از خدا كه بيمار است ^۶ ......... اگر كسى از بنده اى از بندگان خدا بترسد ، از روى ترس، به گونه اى با او برخورد مى كند كه با پروردگار خود نمى كند . پس، او ترس از بندگان را نقد قرار داده و ترس از آفريدگارِ خويش را نسيه و وعده .