پرسیدن (دانش‌جویی) - صفحه 3

۸۲۳۹.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :لا تَزهَدْ في مُراجَعَةِ الجَهلِ و إن كُنتَ قد شُهِرتَ بخِلافِهِ . ۱

1701

حُسنُ المَسألَةِ

۸۲۴۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :حُسنُ السؤالِ نِصفُ العِلمِ . ۲

۸۲۴۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن أحسَنَ السؤالَ عَلِمَ ، مَن عَلِمَ أحْسَنَ السُّؤالَ . ۳

۸۲۴۲.عنه عليه السلام :إذا سَألتَ فَاسأل تَفَقُّها و لا تَسألْ تَعَنُّتا؛ فإنَّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبيهٌ بالعالِمِ ، و إنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ شَبيهٌ بالجاهِلِ . ۴

۸۲۴۳.عنه عليه السلامـ لِسائلٍ سَألَهُ عن مُعضِلَةٍ ـ: سَلْ تَفَقُّها ، و لا تَسْأل تَعَنُّتا ؛ فإنّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبيهٌ بالعالِمِ ، و إنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ (المُتَعَنِّفَ) شَبيهٌ بالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ . ۵

۸۲۴۴.عنه عليه السلام :الناسُ مَنقُوصُونَ مَدخُولُونَ إلاّ مَن عَصَمَ اللّهُ ، سائلُهُم مُتَعَنِّتٌ ، و مُجِيبُهُم مُتَكَلِّفٌ . ۶

۸۲۴۵.كنز العمّال عن عامرِ بنِ واثِلَةَ :شهِدتُ عليَّ بنَ أبي طالبٍ عليه السلام يخطُبُ، فقالَ في خُطبتِهِ : سَلُوني ، فَوَ اللّهِ لا تَسألُونِّي عن شَيءٍ يكونُ إلى يَومِ القِيامَةِ إلاّ حَدَّثتُكُم بهِ ......... فَقامَ ۷ إليهِ ابنُ الكَوّاءِ فقالَ : يا أميرَ المؤمنينَ ، ما الذّارِياتُ ذَرْوا ؟ فقالَ لَهُ : وَيلَكَ سَلْ تَفَقُّهاً ، و لا تَسأل تَعَنُّتا . ۸

۸۲۳۹.امام زين العابدين عليه السلام :در برطرف كردن نادانى [از خود ]بى توجّهى مكن ، هرچند برخلاف آن [به دانايى ]شهرت يافته باشى.

1701

خوب پرسيدن

۸۲۴۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خوب پرسيدن نيمى از دانش است .

۸۲۴۱.امام على عليه السلام :هر كه خوب سؤال كند، دانا شود ؛ هر كه دانا باشد، خوب سؤال كند .

۸۲۴۲.امام على عليه السلام :هرگاه پرسشى كردى، براى دانا شدن بپرس و به منظور درمانده كردن سؤال نكن ؛ زيرا شخص نادانى كه در پى آموختن باشد، همچون عالِم است و عالِمى كه در بيراهه قدم بنهد، مانند جاهل است .

۸۲۴۳.امام على عليه السلامـ در پاسخ به مردى كه از ايشان سؤال معمّا گونه اى پرسيد ـفرمود : به قصد چيز ياد گرفتن بپرس نه براى آزردن و درمانده كردن ؛ زيرا جاهلى كه در صدد آموختن باشد همانند عالم است و عالمى كه در بيراهه قدم نهد همچون جاهلى است كه به قصد درمانده كردن مى پرسد .

۸۲۴۴.امام على عليه السلام :مردم، كوته انديش و كم خِرَدند، مگر آن كس كه خدايش نگه دارد . پرسنده شان، به قصد درمانده كردن مى پرسد و پاسخ دهنده شان پر مدّعاست .

۸۲۴۵.كنز العمّال به نقل از عامر بن واثله :شاهد بودم كه على بن ابى طالب خطبه خواند و در آن فرمود : از من بپرسيد ؛ زيرا به خدا سوگند ، درباره هر چيزى تا روز قيامت ، از من بپرسيد، جوابش را به شما مى دهم . . . ابن كوّاء برخاست و گفت : اى امير مؤمنان! «الذاريات ذروا» يعنى چه؟ حضرت فرمود : واى بر تو! براى چيز آموختن بپرس ، براى درمانده كردن نپرس .

1.بحار الأنوار : ۷۸/۱۶۱/۲۱.

2.كنز العمّال : ۲۹۲۶۲ .

3.غرر الحكم : ۷۹۳۳ ـ ۷۶۷۴ .

4.غرر الحكم : ۴۱۴۷ .

5.نهج البلاغة : الحكمة ۳۲۰.

6.نهج البلاغة : الحكمة ۳۴۳.

7.في المصدر «فقال» و الصحيح ما أثبتناه .

8.كنز العمّال : ۴۷۴۰.

صفحه از 10