فراخوان کنگره بین‌المللی هزاره سیّد مرتضی علم‌الهدی

قرن چهارم و پنجم هجری یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ تشیع پس از آغاز عصر غیبت است. گردآوری و تدوین منابع اصلی حدیث شیعه و نیز تدوین و تألیف نخستین آثار برجسته و مهم در عرصه‌های تفسیر، کلام، فقه و اصول فقه، محصول این عصر است و بیشترین سهم را در این زمینه دو حوزه مهم قم و بغداد بر عهده داشته‌اند. در این میان تلاش و همت والای محدّثان و عالمانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، سیّد مرتضی، سیّد رضی و شیخ طوسی می‌درخشد.
اینک که در آستانه هزارۀ وفات سیّد مرتضی (۴۳۶ ق) - یعنی سال ۱۴۳۶ قمری- قرار گرفته‌ایم، آستان مقدّس حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و مؤسسه علمی- فرهنگی دارالحدیث، با همراهی و مشارکت چند نهاد و مرکز بزرگ علمی- فرهنگی تصمیم به برگزاری کنگره بین المللی سیّد مرتضی گرفته‌اند.
در کنار تصحیح آثار سیّد مرتضی و نیز تالیف آثاری چند در زمینۀ ابعاد و عرصه‌های زندگی علمی و اندیشه‌های سیّد مرتضی، نگارش مقالات علمی ـ پژوهشی، جایگاه ویژه‌ای دارد.
از این رو محقّقان و پژوهشگران ارجمند را به مشارکت علمی و معنوی در این کنگره و به ویژه نگارش مقاله دعوت می‌کنیم. گفتنی است به جهت قرابت یا وابستگی برخی از عرصه‌های زندگی سیّد مرتضی با برادرش سیّد رضی، در این عرصه¬ها، سیّد رضی نیز می¬تواند موضوع پژوهش قرار گیرد. بنابر این در پایان محورها، بخش ویژه¬ای را به سیّد رضی اختصاص داده‌ایم.
موضوعات پیشنهادی برای تدوین مقالاتاز این قرار است (و البته از موضوعات مرتبط دیگر نیز استقبال می‌شود):
۱.زیست‌نامۀ سیّد مرتضی
-    ولادت و وفات
-    خاندان
-    فضای علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
۲.استادان و شاگردان سیّد مرتضی
-    استادان (شیخ مفید، شیخ صدوق، احمد بن سهل دیباجی، ابن نباته، مرزبانی و ...)
-    شاگردان (شیخ طوسی، سلّار، ابو الصلاح حلبی، ابن برّاج، کراجکی، ابن حمزه، صهرشتی، دوریستی و ...)
۳.سلوک اخلاقی و معنوی سیّد مرتضی
-    اخلاق فردی
-    اخلاق اجتماعی
-    تعامل با مخالفان
-    دیدگاه¬های اخلاقی
۴.آثار و نوشته‌های سیّد مرتضی
-    آثار چاپ شده
-    آثار خطّی
-    آثار مفقود
۵.جامعۀ شیعی در دوران سیّد مرتضی
-    بغداد در قرن ۴ و ۵
-    حکومت آل بویه
-    خلفای بنی عباس
-    تعامل مکتب قم و بغداد
-    تعامل فرقه¬های شیعه با یکدیگر
۶.فعالیت‌های اجتماعی سیّد مرتضی
-    مرجعیت عامّه شیعه
-    نقابت سادات
-    امارت حجّاج
-    ریاست دیوان مظالم
-    قضاوت
-    مناصب دیوانی (حکومتی) دیگر
۷.اندیشه‌های قرآنی و حدیثی سیّد مرتضی
-    تأویل
-    نفی تحریف قرآن
-    نظریه صرفه و اعجاز
-    عدم حجیت خبر واحد
-    فقه الحدیث
-    آرای ویژۀ قرآنی و حدیثی
۸.اندیشه‌های کلامی (اعتقادی) سیّد مرتضی
-    کلام الله
-    ایمان و کفر
-    عدل الهی
-    غلوّ
-    آرای ویژه کلامی
۹.اندیشه‌های فقهی- اصولی سیّد مرتضی
-    بنیان‌گذاری اصول فقه شیعه
-    نظریه اجتهاد و تقلید
-    نوآوری‌های فقهی و اصولی
-    آرای ویژه فقهی و اصولی
۱۰.اندیشه‌های فرهنگی- اجتماعی سیّد مرتضی
-    آرای سیاسی- اجتماعی
-    تقریب و تفاهم مذهبی
۱۱.جایگاه و آرای ادبی سیّد مرتضی
-    اشعار
-    آرای ادبی
۱۲.مباحث روشی و روش¬شناسی سیّد مرتضی
-    روش‌شناسی سیّد مرتضی در عرصه‌های علمی
-    تعامل سیّد مرتضی با آراء و اندیشه‌ها و مذاهب عصر خود
-    عقل‌گرایی سیّد مرتضی
-    تعامل عالمان شیعی در ادوار بعدی با آراء و نظرات سیّد مرتضی
-    سیّد مرتضی در آثار و متون عالمان اهل سنّت
۱۳.سیّد رضی
-    مناسبات سیّد رضی با سیّد مرتضی
-    اندیشه ها و آرای علمی سیّد رضی
-    فضای تألیف نهج البلاغه
مهلت ارسال مقالات: پایان بهمن ماه ۱۳۹۳
نشانی دبیرخانه: قم، بلوار پانزده خرداد، چهارراه نوبهار، بعد از  شهرک جهاد، مؤسسۀ علمی ـ فرهنگی دارالحدیث، دبیرخانۀکنگره‌ها.
تلفن: ۳۷۱۷۶۱۳۰ ـ ۰۲۵
نمابر (فکس): ۳۷۱۷۶۱۴۱ ـ ۰۲۵
رایانامه (ایمیل): Info@Hadithcongresses.ir
نهادها و مراکز برگزار کننده (به ترتیب الفبا):
۱.    آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)
۲.    انجمن آثار و  مفاخر فرهنگی کشور
۳.    بنیاد پژوهش¬های اسلامی آستان قدس رضوی
۴.    پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
۵.    جامعة المصطفی العالمیة
۶.    دانشگاه ادیان و مذاهب
۷.    سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
۸.    کتاب¬خانه¬ های تخصّصی وابسته به دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی
۹.    مؤسسۀ حفظ و نشر تراث اسلامی
۱۰.    مؤسسۀ علمی- فرهنگی دارالحدیث
۱۱.    مجمع جهانی اهل بیت (ع)
۱۲.    مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
۱۳.    مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور)
۱۴.    معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزه¬ های علمیه