315
نهج الذكر (ع-ف) ج1

6 . جزئى از نماز است .
هر چند حكمت و حقيقت اين ويژگى ها ، براى ما به طور كامل معلوم نيست ؛ ليكن بى ترديد ، اين ويژگى ها نشان دهنده عظمت اين ذكر و نقش مؤثّر و تعيين كننده آن در خودسازى و سازندگى است . همچنين آداب گفتن ۱ و نوشتن و تأكيد در برخوردِ توأم با احترام با نوشته اين ذكر ، دليل ديگرى بر اهمّيت آن است .

7 . فضيلت تعليم «بسم اللّه »

عظمت اين ذكر و نقش آن در خودسازى و سازندگى ، ايجاب مى كند كه تعليم آن ، از فضيلت فوق العاده اى برخوردار باشد . از اين رو ، شگفت آور نيست كه پيامبر خدا مى فرمايد :
إنَّ المُعَلِّمَ إذا قالَ لِلصَّبِيِّ : قُل :«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ»، فَقالَ الصَّبِىُّ :«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ»، كَتَبَ اللّهُ بَراءَةً لِلصَّبِىِّ ، و بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ ، و بَراءَةً لِأَبَوَيهِ مِنَ النّارِ .۲
معلّم ، هر گاه به كودك بگويد : بگو : «بسم اللّه الرحمن الرحيم» و كودك بگويد : «بسم اللّه الرحمن الرحيم» ، خداوند ، يك بَرات آزادى از دوزخ براى كودك ، يكى براى معلّم و يكى براى پدر و مادر او مى نويسد .

8 . بركات ذكر «بسم اللّه »

ذكر «بسم اللّه » در آغاز هر كار ، همان طور كه نشانه عبوديت ذاكر است ، صبغه

1.ر . ك : ص ۴۰۹ (آداب «بسم اللّه گفتن») .

2.تفسير القرطبى : ج ۱ ص ۳۳۶ ، الكشف و البيان (تفسير الثعلبى) : ج ۱ ص ۹۱ ؛ مجمع البيان : ج ۱ ص ۹۰ ، جامع الأخبار : ص ۱۱۹ ح ۲۱۴ ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۲۵۷ ح ۵۲ .


نهج الذكر (ع-ف) ج1
314

اگر مى خواستم ، هفتاد شتر را از تفسير باى «بسم اللّه الرحمن الرحيم» بار مى كردم .
امّا در برخى روايات ، به جاى «من باء بسم اللّه الرحمن الرحيم» ، عبارت «فى تفسير فاتحة الكتاب» ۱ آمده است كه در اين صورت ، ارتباطى با اين بحث ندارد ؛ ليكن هر دو روايت ، فاقد سند معتبرند و از اين دو روايتْ ضعيف تر ، حديثى است كه به امام على عليه السلام نسبت داده شده كه فرمود :
أنَا النُّقطَةُ الَّتى تَحتَ الباءِ المَبسوطَةِ .۲
من ، همان نقطه زير باىِ كشيده هستم .

6 . عظمتِ ذكر «بسم اللّه »

در احاديث اسلامى ، شش ويژگى برجسته براى «بسم اللّه الرحمن الرحيم» آمده است . اين ويژگى ها عبارت اند از :
1 . نزديك ترينِ نام خدا به اسم اعظم است ؛
2 . همه كتاب هاى آسمانى ، با اين نام آغاز شده اند ؛
3 . نخستين سخنى است كه بر پيامبر خدا نازل شد ؛
4 . ارجمندترين آيه قرآن است ؛
5 . تاج سوره هاى قرآن است ؛ ۳

1.المناقب ، ابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۴۳ .

2.مشارق أنوار اليقين : ص ۲۱ . در ينابيع المودّة : ج ۱ ص ۲۱۳ ح ۱۵ آمده : «در الدُّرُّ المُنَظَّم آمده است : همه اسرار كتاب هاى آسمانى ، در قرآن آمده و همه آنچه در قرآن هست ، در سوره فاتحه آمده است و همه آنچه در سوره فاتحه هست ، در «بسم اللّه » آمده است و همه آنچه در «بسم اللّه » آمده است ، در نقطه زير باء هست . امام على عليه السلام فرموده است : «و من ، نقطه زير باء [بسم اللّه ] هستم» .

3.به استثناى سوره توبه .

  • نام منبع :
    نهج الذكر (ع-ف) ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    افقی، رسول؛ شیخی، حمیدرضا
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 145623
صفحه از 552
پرینت  ارسال به