مذمت امتیاز طلبی

عن عامر بن ربيعة: بَينا رَسولُ اللّه صلى الله عليه و آله يَطوفُ‏ بِالبَيتِ‏، إذِ انقَطَعَ شِسعُهُ‏، فَحَلَّ رَجُلٌ شِسعا مِن نَعلِهِ ثُمَّ ناوَلَهُ إيّاهُ، فَأَبى أن يَأخُذَهُ، وقالَ: هذِهِ أَثَرَةٌ ولا أقبَلُ أثَرَةً. [۱]
پيامبر خدا مشغول طواف خانه خدا بود كه بند كفشش پاره شد. مردى بند كفش خود را باز كرد و به ايشان داد. پيامبر صلى الله عليه و آله از پذيرفتن آن امتناع ورزيد و فرمود:
«اين، نوعى امتياز است و من امتياز را نمى‏پذيرم».
چند نکته در اين رفتار حضرت ديده مي شود:
(۱) هر نوع امتياز طلبي در اسلام مذموم است. اينکه انسان خودخواه باشد و خودش را بر ديگران ترجيح بدهد و مقدم بدارد. متقابلا اگر ديگران را بر خود ترجيح بدهد ايثار است و ممدوح مي باشد.
(۲) رهبران جامعه بايد از امتياز طلبي اجتناب کنند. رفتار حضرت درس است براي همه رهبران خصوصا کساني که رهبري معنوي جامعه را بر عهده دارند. ما طلبه ها بايد از اين امر مذموم به شدت اجتناب کنيم.
(۳) خودخواهي هاي بزرگ هميشه از خودخواهي هاي کوچک شروع مي شود. اگر انسان مي خواهد گرفتار امتياز طلبي هاي بزرگ نشود بايد از همين جاها شروع کند. بند کفش چيز مهمي نیست ولي حضرت مي خواهند درس بدهند که حتي به اندازه يک بند کفش هم خودتان را مقدم نکنيد و به ديگران ترجيح ندهيد.


[۱]. حكمت نامه پيامبر اعظم (ص)، ج‏۸، ص۴۵۸ به نقل از المعجم الأوسط: ج ۳ ص ۱۷۴ ح ۲۸۴۰؛ نثر الدرّ: ج ۱ ص ۲۴۷ نحوه.