2 . معرّفى كتب؛
3 . تحليل و بررسى نتايج و شناسايى موارد قابل بازسازى.

بخش يكم: اصول

پيش از معرّفى اصول، ذكر چند نكته مفيد است:
1 . شيخ طوسى در الفهرست، در شرح حال حميد بن زياد مى نويسد:
... ثقه كثير التصانيف، روى الاُصول أكثرها، له كتب كثيرة على عدد كتب الاُصول. ^۱
اين تعبير، دو شاهد دارد كه تعداد اصول نزد شيخ طوسى معلوم بوده است: يكى آن كه مى گويد: حميد بن زياد، اكثر آنها را روايت كرده و ديگر آن كه كتاب هاى وى را به تعداد كتب اصول مى داند. ضمنا معلوم مى شود كتاب هايش نيز فراوان است؛ چون او را با وصف «كثيرالتصانيف» ياد كرده است.
از سوى ديگر در الفهرست، افراد كثير التصنيف را كه دويست يا سيصد اثر داشته اند، معرّفى كرده است، مانند: عياشى ^۲ و مفيد ^۳ با دويست اثر و شيخ صدوق ^۴ با سيصد اثر.
2 . تعبير «اصل» كه در نوشته عدّه اى از محقّقان شيعه قيد شده، منشأ اثر علمى يا عملى قرار نگرفته است و تنها برخى آثار را محقّقان متأخّر بر آن بار كرده اند. البته اگر به مفهوم لغوى اصل توجّه شود ـ كه در اين نوشته نيز چنان شد و علاّمه تهرانى نيز آن را تأييد كرده است ـ مى توان از سبقت و نوعى اعتبار آن سخن راند.
نكته ديگرى كه بايد از آن ياد كرد، اين است كه اين عنوان را ظاهرا نويسندگان بر آثار خود اطلاق نكرده اند؛ بلكه در دوره هاى بعد، اين لقب به اين گونه آثار اعطا شده است.