و اينك شاهد به بار نشستن دومين تلاش در اين زمينه هستيم : دانش نامه امام حسين عليه السلام .
امام حسين عليه السلام در ميان شيعيان، مسلمانان و حتّى ديگر جوامع ، بيشتر با حادثه عاشورا ـ كه درخشان ترين بخش زندگى ايشان است ـ ، شناخته شده است و اگر اين بخش از زندگى ايشان با ديگر دوره هاى آن همراه گردد، شناخت كامل ترى به دست مى دهد. از اين رو ، تلاش شد تا در اين دانش نامه ، تمام مقاطع زندگى امام حسين عليه السلام بازگو شود ، هر چند حساسيت و بزرگى حادثه عاشورا ايجاب مى كرد كه نسبت به آن مقطع ، بررسى علمى درخور انجام گيرد.
مى توان تاريخ زندگى نورانى و افتخارآميز حضرت ابا عبد اللّه الحسين عليه السلام را به پنج دوره تقسيم كرد:
دوره اوّل، مقارن با حيات پيامبر صلى الله عليه و آله (4 ـ 11ق) ؛
دوره دوم، از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله تا پايان خلافت عثمان (11 ـ 35ق) ؛
دوره سوم، مقارن با خلافت امام على عليه السلام (35 ـ 40ق) ؛
دوره چهارم، از شهادت امام على عليه السلام تا هنگام مرگ معاويه و به قدرت رسيدن يزيد (40 ـ 60 ق) ؛
و دوره پنجم، دوران قيام بر ضدّ حكومت يزيد (60 ـ 61ق).
بررسى ادوار پنجگانه زندگى امام حسين عليه السلام ، از حضور فعّال و تأثيرگذار ايشان در حوادث و رخدادهاى جامعه اسلامى خبر مى دهد ، چنان كه بررسى سيره و سخنان بر جاى مانده از ايشان ـ كه از حجم نسبتا بالايى برخوردارند و ميراث علمى ايشان تلقّى مى گردند ـ نيز توجّه به پرورش اخلاقى و معنوى انسان ها را به نمايش مى گذارد.
هر يك از دوران هاى تاريخ زندگى امام حسين عليه السلام ، ويژگى هاى قابل تأمّل و آموزنده اى دارد :