الإيضاح - صفحه 50

وجود اين قاضى نعمان ، در هيچ جا اشاره اى به سماع نزد ابن اشعث ننموده است . نكته قابل ذكر اين است كه برخى روايات منقول از اين كتاب ، در متن چاپى موجود نيست . ۱ اين مسئله دلالت بر وجود چند روايت و تأليف براى اين كتاب دارد. برخلاف اظهار نظر دانشمند محترم آقاى مادلونگ كه گفته است روايات اين كتاب (يعنى جعفريات) تا زمان نگارش مستدرك الوسائل در سال 1315 ق ، به متون اماميه وارد نشده بودند ، بايد گفت كه كتاب جعفريات ۲ ، قبل از علامه حلّى در بين اماميه شناخته شده بوده و روايت آن نيز متداول بوده است . به عنوان مثال ، سهل بن احمد ديباجى (م 380ق) ، كتاب جعفريات را براى محمّد بن احمد بن فارس از محمّد بن محمّد بن اشعث ، روايت نموده است . ۳ همچنين ضياء الدين فضل الله بن على حسينى (م ح 571 ق) در كتاب النوادر خود ، از جعفريات نقل روايت كرده است . ۴ علامه حلّى در اجازه معروف خود به بنى زهره ، به طريق ديگرى جز آنچه ضياء الدين حسينى در النوادر آورده ، اشاره كرده است . ۵

1.در مورد مؤلف اين اثر ر .ك : مكتب ها و فرقه هاى اسلامى، ص ۲۵۹ـ ۲۶۰، مستدرك الوسائل، تحقيق و نشر : آل البيت عليهم السلام، قم ، ۱۴۱۵ق، ج ۱۹ ، ص۱۵ ـ۳۷ .

2.مكتب ها و فرقه هاى اسلامى ، ص ۲۵۹. چهل حديث منتخب از اين كتاب را شمس الدين محمّد بن يوسف جزرى تأليف نموده است كه اين كتاب را علامه مجلسى مى شناخته است (ميراث حديث شيعه ، ج ۴ ، ص۲۵۰ ـ ۲۵۱ : « رساله الأربعون الزاهرة المنسوبة إلى العترة الطاهرة»، تحقيق : محمّد جواد نور محمّدى .

3.تاريخ بغداد، ج ۹ ، ص ۱۲۱ ـ ۱۲۲ .

4.كتاب النوادر، ص ۸۲ به بعد .

5.بحار الأنوار، ج ۱۰۷ ، ص ۱۳۲ .

صفحه از 218