نظم

منزل عقل و فكر ما صفت است ذات ، برتر ز علم و^۱معرفت است
زيرا كه ما هرچه را ^۲ ادراك مى كنيم يا آن است كه به حواس ، آن را درمى يابيم ، چون الوان و اصوات و طعوم و روايح و حرارت و برودت و امثال اينها ، ^۳ يا آن است كه از نفْس درمى يابيم ، چون اَلَم و لذّت و فَرَح و غضب و امثال اينها ، يا از عقل درمى يابيم ، چون هستى و نيستى و وحدت و كثرت و وجوب و امكان و امثال اينها و آنچه غير از اين سه نوع بوَد ، انسان را به دانستن آن ، سبيلى نيست و چون ذات حق به حكم «ليس كمثله شيء »^۴ از اين هر سه نوع بيرون است ، پس به قدم حس و فهم و وهم ، طريق تصوّر كُنه ^۵ ذات حق نتوان سپردن و راه صواب به صوب حقيقت او نتوان بردن . عقول عقلا را به گِرد سرادقات ذات حق ، راه نبوَد و هيچ كس از حقيقت ذات او آگاه نبوَد «لا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار و هو اللّطيف الخبير » . ^۶

نظم

نهاية إدراك العقول عقال و غاية سعي العالمين ضلال
برتر ز چند و چون ، جبروتِ جلال او بيرون ز كون و كُن ، صفت لايزال او
نگذشت^۷و نگذرد نظر هيچ كاملىگِرد سرادقات جلال و جمال او
و يا سبحان اللّه ! آدمى بيچاره ، راه به كُنه ذات چگونه تواند بردن كه او بدانچه مأمور است از تفكّر در ماسواى ذات عقل وى از ادراك و استعلام حقايق آنها عاجز است و بجز تحيّر و تقصير ، ^۸ حاصلى ندارد؟ و اگر نه چنين بودى ، بعد از كمال قرب «لي مع اللّه » ^۹ بر لسان اشرف عباداللّه با تشرّف به خلعت «لولاك» ، ^۱۰ كلمه «سبحانك ما