هدية الخير (بخش اول) - صفحه 445

اكتساب از وجوه مكاسب ذميمه .
دوازدهم سخا و آن عبارت است از آن كه انفاق مال و ديگر معينات ۱ بر او سهل و آسان بوَد تا چنان كه بايد و چندان كه بايد ۲ به محلّ استحقاق مى رسانَد .
و در تحت اين نوع سخا ، هشت نوع ديگر از خُلق هست: يكى ۳ كَرَم و آن ، عبارت است از آن كه بر نفس سهل نمايد . انفاق مال بسيار در امورى كه نفع آن عام بوَد و قدرش بزرگ باشد بر وجهى كه مصلحت ، اقتضا كند . دوم ايثار و آن ، عبارت است از آن كه ۴ بر نفْس آسان باشد از سرِ مايحتاج ۵ كه به خاصّه او تعلّق داشته بود ، ۶ برخاستن و بذل كردن در وجه كسى كه استحقاق آن ، ۷ او را ثابت بوَد . سيوم ۸ عفو و آن ، عبارت است از آن كه بر نفْس آسان بوَد ترك مجازات به بدى يا طلب مكافات به نيكى با حصول تمكّن از آن و قدرت . چهارم مروّت و آن ، عبارت است از آن كه ۹ نفْس را رغبتى صادق بوَد بر تجلّى به زينت افادت و بذل ما لابُد يا زيادت بر آن . پنجم نيل و آن ، عبارت است از آن كه نفْس ابتهاج نمايد به ملازمت افعال پسنديده و مداومت سيرت ستوده . ششم مواسات و آن ، عبارت است از معاونت ياران و دوستان و مستحقّان در معيشت و شركت دادن ايشان را با خود در قوت و مال . هفتم سماحت و آن ، عبارت است از بذل كردن به دل خوشى بعضى از آن چيزهايى كه واجب نبوَد بذل آن . هشتم مسامحت و آن ، عبارت است از ترك بعضى چيزهايى كه واجب نبوَد ترك آن .
و در تحت جنس شجاعت ، يازده نوع است: يكى ۱۰ كبر نفْس و آن ، عبارت است از آن كه نفْس ، به كرامت و هوان ، مبالات نكند و به بسيار و عدمش التفات ننمايد يا قدرت بر احتمال امور ملايم و غير آن . دوم نَجْدت و آن ، عبارت است از وثوق نفْس

1.. ف: سيم .

2.. ف: اوّل .

3.. معتات .

4.. ف: ـ و چندان كه بايد .

5.. ف: اين كه .

6.. ف: مايحتاجى .

7.. ف: باشد .

8.. ف: ـ آن .

صفحه از 509