هدية الخير (بخش اول) - صفحه 458

اين كه از هر عضوى طاعتى كه ماحى معصيت او گردد ، به ظهور تواند رسيد ، چنان كه دل را از خواطر كريهه و وساوس قبيحه ، منع نمايند و از صوب تفرقه به جانب جمع خوانند . و به ياد معبود ، مشغول گردانند و چشم را از ديدن ملاهى به ملاحظه آيات كلامى ۱ الهى و يا ۲ وجه اَبَوين و يا بحر آورند ؛ چه در اخبار وارد است كه نظر در اين سه چيز ، عبادت است و هم گفته اند كه نظر به عبرت در مخلوقات ، و به شفقت در ضعيفان و زيردستان ، و به حرمت در علما و اتقيا ، و به تستير ۳ در عيوب مسلمانان ، طاعت چشم است و گوش را از شنيدن مناهى به استماع احاديث و مواعيظ و قرائت قرّا آورند و زبان را از تكلّم فحش و غيبت ، به تلفّظ نصايح و شرايع و ذكر و آيات و احاديث آورند و بر اين قياس ، در ساير اعضا ، و ببايد دانست كه زلال حسنات را قوّت تنزييل اوساخ سيّئات به مرتبه اى است كه توبه كه يكى است از جمله طاعات حضرت سيّد السّادات ، در وصف او فرمود كه ۴ «التّائب من الذنب كمن لا ذنب له» ؛ ۵ يعنى توبه كننده از گناه ، در حكم بى گناه است كه همچنانچه ۶ از بى گناه جميع عقوبات حضرت إله عز و جلمنقطع است ، از گناهكار جمله عذاب به بركت توبه و استغفار ، مرتفع است و امثال اين احاديث در تعظيم توبه ، بسيار وارد است و آيات كثيره بر آن ، شاهد ۷ و اكابرِ دين ، بهترين طاعات كه بعد از معصيات واقع شود ، توبه را دانسته اند و همه اطاعات را علامت وجود او يافته و مرجع جمله عبادات ، او را شناخته ، چنانچه آيتى كه در باب قتل خطا وارد ۸ است كه : «وإن كان من قومٍ بينكم و بينهم ميثاقٌ فديةٌ مسلّمةٌ إلى أهله و تحرير رقبةٍ مؤمنةٍ فمن لم يجد فصيام شهرين متتابعين توبةً من اللّه » ، ۹ موضح اين معانى است و اين امر ، بنابر آن است كه از عباداتى كه ماحى سيّئات اند ، هيچ كدام حاضرتر از توبه و استغفار نيست و از ايقاع اِمهال ، بيم رسوخ نهال ضلال

1.. ف: كلام .

2.. ف: + به .

3.. ف: تستر .

4.. ف: ـ كه .

5.. الكافي ، ج ۲ ، ص ۴۳۵ ؛ عيون أخبار الرضا ، ج ۱ ، ص ۷۹ .

6.. ف: چنان كه .

7.. ف: + است .

8.. ف: + شده .

9.. سوره نساء ، آيه ۹۲ .

صفحه از 509