يحب المحسنين » ۱ با نصيب آيد و در سِلك مقبولان «إنّ مِن أحبّكم إليّ أحسنكم أخلاقا» ۲ متحرّز ۳ شود ، چه ، نفس انسانى را خاصيّتى است كه هرگاه عنان ميل او را به جانب اهواى طبيعت مصروف فرمايند ، شهوات فاسده ، لحظةً فلحظةً ، سرِ او را به سمت اَسفلِ رذايل ، مايل گردانند و اغشيه ضلالت را ۴ ميان او و اضواى هدايت ، حايل گردانند و به طريق انتكاس و انعكاس ، او را از درجه عاليه ادراكات معانى ، در قعر ظلمت آباد شواغل جسمانى اندازند تا آن كه معقود ۵ اغلالِ عِقاب و مطرود درگاه ربّ الأرباب گردد و چون عنان ميل او را به طرف درك معارف روحانى معطوف گردانند ، شوقى كه در عين ثابته او به نيل كمال مركوز است ، او را از مرتبه اى به مرتبه اى مى آورد و از افقى به افقى مى رسانَد تا آن كه پرتو نور تجلّى الهى بر او تابد و به انوار اشراقات خورشيد الهامات ، منوّر شود و به حيات ابدى ، فايز گردد و صاحب او به عزّ رتبه مقرّبان درگاه حضرت صَمَديّت رسد و از اين جاست كه گفته اند:
نظم
هي النّفس إن تهمل۶تلازم حساسةوإن تبعت نحو الفضائل تلهج
اى آن كه خلاصه چهار اركانىبشنو سخنى ز عالم روحانى
ديوى و ددى و مَلَكى انسانىدر توست ، هرآنچه مى نمايى آنى
الحديث الثّامن
۰.قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله:۷ «مِن حسن إسلام المرء تركُه ما لا يعنيه» . ۸
واضع شرع اكرم ، ممهّد سياست اَقوَم ، هادى هُدى ، نبىّ مجتبى ـ عليه الصّلاة
۱.. سوره آل عمران ، آيه ۱۳۴ .
۲.. مجمع البيان ، ج ۵ ، ص ۳۳۳ .
۳.. م: منحرط ، ف: متحرظ . متن ، تصحيحِ قياسى است .
۴.. ف: ـ را .
۵.. ف: مقصود .
۶.. ف: تحمل .
۷.. م: صلى اللّه عليه وسلم .
۸.. قرب الإسناد ، ص ۶۷ ؛ أمالي المفيد ، ص ۳۴: «مِن حسن إسلام المرء تركه الكلام في ما لا يعنيه» .