الحديث العاشر
۰.قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله۱:قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله ۲ : «نعمتان مغبون فيهما كثيرٌ من النّاس: الصحّة والفراغ» . ۳
صَدرِ صِفّه صفا ، ۴ بدرِ خطّه وفا ، قُدوه اهل دانش ، قبله اهل بينش ـ عليه الصّلاه والسّلام ـ مى فرمايد كه: دو نعمت خطير است كه حضرت اللّه تعالى به بندگان عنايت فرموده ۵ و اكثر ، قدر آن نمى شناسند و به ضايع ، صرف مى كنند و خسران آن بر خود لازم مى دارند . ۶ يكى نعمت تن درستى است كه قيام به امور دنيوى و اخروى ، بدو ميسّر است ، و ديگرى نعمت امن و فراغت خاطر است كه صحّت تمامى اعمال اخروى ، ۷ موقوف است بر آنچه مادام كه خاطرْ مشوّش و پريشان بود ، هيچ عملى از عامل آن ، مقبول و منظور آن حضرت نگردد كه ۸ : «إنّ اللّه لا ينظر إلى صوركم و أعمالكم ، و لكن ينظر إلى قلوبكم و نيّاتكم» . ۹
اى سعادتمند! مقصود از آفرينش عالم ، وجود بنى آدم است و مطلوب از وجود بنى آدم ، معرفت و محبّت حق است ـ تقدّس و تعظّم ـ كه دولت ابدى بدان منوط و سعادت سرمدى بدان مربوط است و اعظم اسباب اكتساب معرفت و محبّت ، نقد حيات و سرمايه اوقات و ساعات است كه چون طالب عاشق و سالك صادق ، آن را به مواظبت بر وظايف طاعات و مداومت بر مراسم عبادات صرف نمايد ، سوابق عنايت به استقبال او آيد و سُبُل هدايت بر روى او بگشايد ، دل او مهبطِ انوار معرفت شود و جان او مخزن اسرار محبّت گردد و خلعت هاى دولت ابدى در وى پوشانند و نثارهاى سعادت سرمدى ۱۰ بر او افشانند . خاتمه احوال او از غرامت و خسارت ، مصون مانَد و عاقبت اعمال و افعال وى از حسرت و ندامت ، مأمون گردد و اگر عياذا باللّه ، ناگاه ابلهى كه ديده بصيرتش به كُحلِ هدايت مكحّل نشده باشد و ظلمت
1.. م: صلى اللّه عليه وسلم .
2.. الخصال ، ج ۱ ، ص ۳۴ ؛ الدعوات ، ص ۱۱۳ .
3.. ف: + و .
4.. ف: فرمود .
5.. ف: دارند .
6.. ف: كه تمامى اعمال اخروى ، صحّتش .
7.. ف: ـ كه .
8.. صحيح مسلم ، ج ۸ ، ص ۱۱ ؛ فتح الباري ، ج ۷ ، ص ۱۶۶ .
9.. ف: سرمدى سعادت .