15
فرهنگ نامه مسجد

كسى از شما ، مسجد را مسجدك نخواند ؛ زيرا آن ، خانه اى است كه خداوند در آن ياد مى شود .

5 . حضور در مسجد

احداث مسجد ، فلسفه اى جز حضور مردم در آن و بهره گيرى از بركات آن ندارد . ۱ بنا بر اين ، فرهنگ سازى در جهت حضور هر چه بيشتر مردم در مساجد ، بويژه نسل جوان ، بايد در رأس همه تلاش هاى علاقه مندان به تعميق و گسترش ارزش هاى اسلامى باشد . به همين جهت ، بيشتر ره نمودهاى پيشوايان اسلام در باره مسجد ، ناظر به اين فرهنگ سازى است .
اهتمام روايات اسلامى به اين فرهنگ سازى تا آن جاست كه آباد كردن واقعى مساجد را به حضور مردم در آن ، تفسير مى كنند ، ۲ چنان كه در حديثى از پيامبر خدا آمده است :
إذا رَأَيتُمُ الرَّجُلَ يَعتادُ المَسجِدَ فَاشهَدوا لَهُ بِالإِيمانِ ، قالَ اللّهُ تَعالى :«إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَـجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الأَْخِرِ».۳هر گاه ديديد كه مردى ، پيوسته به مسجد مى رود ، به ايمان او گواهى دهيد . خداى متعال فرموده است :« تنها كسى كه به خدا و روز رستاخيز ايمان آورده است ، مساجد خدا را آباد مى كند ».
بى ترديد ، آباد كردن مسجد كه به حضور در آن تفسير گرديده . اشاره به اين واقعيت دارد كه ساختن ، توسعه ، تعمير و آبادانى بناى مسجد ، اگر توأم با برنامه ريزى جهت حضور مردم در آن نباشد اصولاً آبادانىِ واقعى محسوب

1.ر . ك : ص ۳۱ ( فصل دوم : بركت هاى مسجد ) .

2.ر . ك : ص ۶۱ ( آباد كردن مسجد ، به حضور در آن است ) .

3.ر . ك : ص ۶۰ ح ۶۵ .


فرهنگ نامه مسجد
14

اليَهودِ 1 . 2 بديهى است كه تفاوتى ميان يهود و نصارا با ساير فِرق غيرمسلمان ، در نكوهيده بودن تقليد از معابد آنان نيست .

4 . احترام گذاشتن به مسجد

مسجد ، به دليل اين كه مركز ويژه ارتباط انسان با خداست و خانه خدا ناميده شده ، در اسلام ، احترام خاصّى دارد ۳ و براى آن كه احترام به مسجد ، به صورت فرهنگى عمومى در جامعه اسلامى در آيد ، افزون بر احكام و آداب ويژه اى كه در اسلام براى ارتباط با اين مكان مقرّر شده ، ۴ در شمارى از روايات ، حتّى تصغير بستن لفظ «مسجد» ، ناروا شمرده شده است ، چنان كه از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده كه فرمود :
لا يَقولَنَّ أحَدُكُم لِلمَسجِدِ ، مُسَيجِدٌ ، فَإِنَّهُ بَيتٌ يُذكَرُ اللّهُ فيهِ .۵

1.ر . ك : ص ۴۹ ( آنچه در ساختن مسجد ، ناپسند است / ساختن محراب ) .

2.فقيه گرانسنگ ، مؤلّف جواهر الكلام ، پس از نقل آراى فقيهان پيشين و تبيين مقصود آنان از فتوا دادن به كراهت محراب سازى در مساجد ، در مقام نتيجه گيرى ، چنين مى نويسد : آنچه در مسئله محراب سازى مكروه است ، يكى از سه چيز زير است : مقصوره و جان پناه ، محراب هاى بسيار فرو رفته در ديوار ـ كه شبيه مقصوره است ـ ، و محراب هاى ويژه اى كه به شكل مستقل در [برخى] مساجد ساخته مى شود و شبيه قربانگاه هاى يهود است . . . . و امّا محراب هايى كه تنها به صورت اثرى در ديوار و با هدف نماياندن قبله ايجاد مى شوند و يا اندكى در ديوار فرورفته اند ، هيچ كراهتى ندارند ، چنان كه سيره متداول ، امروزه به دور از هر گونه واكنش منفى ، به كار گيرى چنين محراب هايى را تأييد مى كند ؛ بلكه كمتر مسجدى است كه فاقد چنين محرابى باشد (جواهر الكلام : ج ۵ ص ۲۸۲) .

3.ر . ك : ص ۵۷ ( فصل چهارم : بزرگداشت مسجد ) .

4.ر . ك : ص ۱۳۳ ( فصل هشتم : احكام و آداب مسجد ) .

5.ر . ك : ص ۵۶ ح ۶۰ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه مسجد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 91982
صفحه از 279
پرینت  ارسال به