163
فرهنگ نامه مسجد

۲۷۲.تاريخ دمشق ـ به نقل از يحيى بن سعيد ـ :عبد اللّه بن اُنَيس ، از مادرش ، يعنى دختر كعب بن مالك ، حكايت كرد كه پيامبر خدا ، در مسجد خود بر كعب بن مالك وارد شد ، در حالى كه وى ، شعر مى خواند . هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را ديد ، همچون ماه [تابان و گشاده رو] بود . پيامبر خدا فرمود : «به چه كارى مشغول بوديد ؟» .
كعب گفت : شعر مى خواندم .
پيامبر خدا فرمود : «براى من هم بخوان» .
تا آن كه به اين بيت رسيد :

در حمايت از خاندان خود با همه مشكلات طاقت فرسا مى ستيزيم .
پيامبر خدا فرمود : «نگو : در حمايت از خاندان خود ؛ بلكه بگو : در حمايت از دين خود » .

۲۷۳.المناقب ، ابن شهرآشوب :بيابان نشينى به مدينه آمد و سراغ ارجمندترين فرد مدينه را گرفت . امام حسين عليه السلام را به وى معرّفى كردند . داخل مسجد شد و او را در حال نماز يافت . در برابرش ايستاد و چنين سرود :

اكنون نوميد نشد كسى كه به تو اميد بست
و نيز هر كس كه حلقه در خانه ات را به حركت در آورد .

تو بخشنده اى و تو مورد اعتمادى . پدر تو كُشنده نابه كاران بود .
اگر نبودند پيشينيان شما ،

جهنّم ، ما را در خود گرفته بود .
امام حسين عليه السلام نماز را به پايان برد و فرمود : «اى قنبر! آيا از مال حجاز ، چيزى باقى مانده است ؟ » .
گفت : آرى ! چهار هزار درهم .
فرمود : «آن را بياور ؛ چه اين كه كسى از راه رسيده كه از ما بدان سزاوارتر است» .
آن گاه ، روپوش خود را از تن در آورد و دينارها را در آن پيچيد و با خجالت از مرد بيابان نشين ، دستش را از شكاف در بيرون برد و چنين سرود :

اين را بگير كه از تو عذرخواهم
و بدان كه من نسبت به تو مهربانم .


فرهنگ نامه مسجد
162

۲۷۲.تاريخ دمشق عن يحيى بن سعيد :إنَّ عَبدَاللّهِ بنَ اُنَيسٍ حَدَّثَهُ عَن اُمِّهِ وهِيَ ابنَةُ كَعبِ بنِ مالِكٍ ، أنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله خَرَجَ عَلى كَعبِ بنِ مالِكٍ في مَسجِدِ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله يُنشِدُ ، فَلَمّا رَآهُ كَأَنَّهُ القَمَرُ ، فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : ما كُنتُم عَلَيهِ؟ قالَ كَعبٌ : كُنتُ اُنشِدُ ، فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : فَأَنشِدني حَتّى مَرَّ بِقَولِهِ :

نُقاتِلُ عَن جِذمِنا۱كُلَّ قُحمَةٍ۲
فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : لا تَقُل : نُقاتِلُ عَن جِذمِنا ، وقُل : عَن دينِنا . ۳

۲۷۳.المناقب لابن شهرآشوب :قَدِمَ أعرابيٌّ المَدينَةَ فَسَأَلَ عَن أكرَمِ النّاسِ بِها ، فَدُلَّ عَلَى الحُسَينِ عليه السلام ، فَدَخَلَ المَسجِدَ فَوَجَدَهُ مُصَلِّيا ، فَوَقَفَ بِإِزائِهِ وأنشَأَ :

لَم يَخِب الآنَ مَن رَجاكَ ومَن
حَرَّكَ مِن دونِ بابِكَ الحَلَقَه

أنتَ جَوادٌ وأنتَ مُعتَمَدُ
أبوكَ قَد كانَ قاتِلَ الفَسَقَه

لَولَا الَّذي كانَ مِن أوائِلِكُم
كانَت عَلَينَا الجَحيمُ مُنطَبِقَه

قالَ : فَسَلَّمَ الحُسَينُ عليه السلام وقالَ : يا قَنبَرُ ، هَل بَقِيَ شَيءٌ مِن مالِ الحِجازِ؟ قالَ : نَعَم أربَعَةُ آلافِ دينارٍ .
فَقالَ : هاتِها ، قَد جاءَ مَن هُوَ أحَقُّ بِها مِنّا . ثُمَّ نَزَعَ بُردَيهِ ولَفَّ الدَّنانيرَ فيهِما وأخرَجَ يَدَهُ مِن شِقِّ البابِ حَياءً مِنَ الأَعرابِيِّ ، وأنشَأَ :

خُذها فَإِنّي إلَيكَ مُعتَذِرٌ
وَاعلَم بِأَنّي عَلَيكَ ذو شَفَقَه ... .۴

1.الجِذْمُ : الأصل ، الأهل والعشيرة (النهاية : ج ۱ ص ۲۵۲ «جذم») .

2.القُحْمَةُ : الاُمور العظيمة الشاقّة (النهاية : ج ۴ ص ۱۹ «قحم») .

3.تاريخ دمشق: ج ۵۰ ص ۱۹۱ ح ۱۰۶۴۲ ، السيرة النبويّة لابن هشام: ج ۳ ص ۱۴۳ نحوه ، كنز العمّال: ج ۳ ص ۸۶۶ ح ۸۹۷۳ نقلاً عن ابن جرير .

4.المناقب لابن شهر آشوب: ج ۴ ص ۶۵ ، بحار الأنوار: ج ۴۴ ص ۱۹۰ ح ۲ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه مسجد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 83310
صفحه از 279
پرینت  ارسال به