11
انسان شناسي از منظر قرآن و حديث

درآمد

واژه شناسى «انسان»

برخى از واژه شناسان ، كلمه «انسان» را از مادّه «انس» به معناى نمايان بودن و يا الفت گرفتن دانسته اند . ابن فارس ، در تبيين ريشه اين واژه مى گويد :
الهَمزَةُ وَالنّونُ وَالسّينُ ، أصلٌ واحِدٌ ، وهُوَ ظُهورُ الشَّى ءِ ، و كُلُّ شَى ءٍ خالَفَ طَريقَةَ التَّوَحُّشِ . قالوا : الإِنسُ خِلافُ الجِنِّ ، و سُمّوا لِظُهورِهِم . يُقالُ : آنَستُ الشَّى ءَ إذا رَأَيتَهُ ... وَالاُنسُ : اُنسُ الإِنسانِ بِالشَّيءِ إذا لَم يَستَوحِش مِنهُ . ۱
همزه و نون و سين، يك اصل معنايى دارد و آن ، آشكار شدن چيزى است و هر چيزى است كه مخالف طريقه توحّش باشد. گفته اند: «اِنس» ، خلاف «جن» است و انس ناميده شدن انسان ها به جهت آشكار بودنشان است. گفته مى شود : «آنَستُ الشَّى ءَ» ، زمانى كه آن را ديده باشى ... . اُنس، همدمى انسان با چيزى است ، زمانى كه از آن نرَمَد .
اين تحليل از ريشه يابى معناى «انسان» ، نشان مى دهد كه از نگاه ابن

1.معجم مقاييس اللغة : ج ۱ ص ۱۴۵ .


انسان شناسي از منظر قرآن و حديث
10

بر اين اساس ، برنامه ريزى براى سعادت انسان ، در صورتى موفّق خواهد بود كه بر پايه انسان شناسى از منظر آفريدگار جهان ، استوار باشد و كتاب حاضر ، تلاشى است در جهت تحقّق اين هدف .
گفتنى است كه اين كتاب ، بخشى از دانش نامه ميزان الحكمة است كه با همكارى محقّقان پژوهشكده علوم و معارف حديث ، تدوين يافته و اينك به دليل اهميّت آن ، به صورت مستقل در اختيار علاقه مندان قرار مى گيرد .
بر خود لازم مى دانم از همه كسانى كه مرا به گونه اى در تهيّه اين اثر يارى داده اند ، صميمانه سپاس گزارى كنم و از خداوند منّان ، براى آنان ، پاداشى درخور فضل حضرتش مسئلت مى نمايم .
محمّد محمّدى رى شهرى
12 / 10 / 1386 ش
22 / 12 / 1428 ق

  • نام منبع :
    انسان شناسي از منظر قرآن و حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 62004
صفحه از 240
پرینت  ارسال به