۱۰۱.امام صادق عليه السلام :حسين بن على عليه السلام به ميان يارانش آمد و فرمود : «اى مردم !خداوند ـ كه نامش بزرگ باد ـ ، بندگان را نيافريد ، مگر تا او را بشناسند ، و چون او را شناختند ، پرستشش كنند ، و چون او را بپرستند ، با پرستش [و بندگى] او از پرستش [و بندگى] غير او آزاد شوند» .
مردى گفت : اى فرزند پيامبر خدا ، پدر و مادرم به فدايت باد ! شناخت خدا چيست ؟
فرمود : «اين كه مردم ، هر زمانى ، پيشواى خود را كه اطاعت او بر ايشان واجب است ، بشناسند» .
۱۰۲.التوحيد :به نقل از محمّد بن ابى عمير ـ: از ابوالحسن امام كاظم عليه السلام در باره ... معناى اين فرموده پيامبر خدا پرسيدم كه : «عمل كنيد ، كه هر كسى براى آنچه به خاطرش آفريده شده ، آماده گشته است» .
فرمود : «خداوند عز و جل جنّ و اِنس را براى اين آفريد كه او را بپرستند ، آنها را نيافريد كه نافرمانى اش كنند ، و اين فرموده خود او عز و جل است كه : «من ، جن و انس را نيافريدم مگر براى آن كه مرا بپرستند» . بنا بر اين ، همه را براى آنچه به خاطر آن آفريده شده اند ، آماده كرده است . پس ، واى بر كسى كه كورى [و گم راهى] را بر هدايت ، ترجيح دهد!» .
۱۰۳.امام عسكرى عليه السلامـ در تفسير منسوب به ايشان ـ: زين العابدين عليه السلام در باره اين فرموده خداوند متعال : «هان ، اى مردم!» فرمود : «مقصود ، همه انسان هاى مكلّف از نسل آدم است . «پروردگارتان را پرستش كنيد» ؛ يعنى از پروردگارتان ، در آنچه به شما فرمان داده است ، پيروى كنيد و آن ، اين است كه معتقد باشيد معبودى جز خداى يگانه وجود ندارد ، او را انباز و مانند و همتا نيست ، دادگرست و هرگز ستم نمى كند ، بخشنده است و هرگز بخل نمى ورزد ، بردبار است و هرگز شتاب نمى نمايد ، داناست و هرگز اشتباه نمى كند ، و اين كه محمّد ، بنده او و فرستاده اوست ، و اين كه خاندان محمّد ، برترين خاندان هاى پيامبران است ، و اين كه على ، برترين فرد خاندان محمّد است ، و اين كه ياران مؤمن محمد ، از ياران ديگر فرستادگان الهى برترند ، و اين كه امّت محمّد ، برترينِ امّت هاى پيامبران اند ... .
«همو كه شما را آفريد» ، داراى جان ، و پس از آن ، شما را بپرداخت و شكل بخشيد و نيكو شكل بخشيد . سپس خداوند عز و جلفرمود : «و كسانى را كه پيش از شما بودند» ؛ يعنى ديگر انواع آدميانى را كه پيش از شما بودند نيز آفريد ، «باشد كه پرهيزگار شويد» . اين ، دو صورت دارد : صورت اوّل ، اين كه يعنى شما و پيشينيانِ شما را آفريد ، باشد كه همگى تان پرهيزگار شويد ؛ يعنى براى اين كه پرهيزگار شويد ، چنان كه خداى متعال فرموده است : «و من ، جنّ و انس را نيافريدم ، مگر براى اين كه مرا بپرستند» . صورت دوم ، «پروردگارتان را بپرستيد ؛ همو كه شما و كسانى را كه پيش از شما بودند ، آفريد» ؛ يعنى اين كه او را بپرستيد ، باشد كه از آتش ، محفوظ بمانيد . «باشد» خدا ، قطعى است ؛ زيرا او بزرگوارتر از آن است كه بنده اش را بى فايده به رنج افكند ، و او را به فضل و دَهِش خود ، اميدوار سازد و سپس ناكامش كند . ۱
آيا نمى بينى كه چه قدر زشت است اگر همين كار را بنده اى از بندگان او بكند و به كسى بگويد : «به من خدمت كن ، باشد كه از من و از خدمت كردن به من ، سودى ببرى ، و باشد كه در برابر آن به تو نفعى برسانم» ، و آن كس به او خدمت كند ؛ امّا سپس آن فرد ، او را نوميد گرداند و سودى به او نرساند . بى گمان ، خداوند عز و جل در كردارش بسى بزرگوارتر ، و از انجام دادن كارهاى زشت ، بسى دورتر است تا بندگان او .
