175
انسان شناسي از منظر قرآن و حديث

6 / 2

نادانى

قرآن

«و خدا ، شما را از شكم هاى مادرانتان ـ در حالى كه چيزى نمى دانستيد ـ ، بيرون آورد و برايتان ، گوش و چشم ها و دل ها قرار داد ، باشد كه سپاس گزارى كنيد » .

«ما امانت [الهى] را بر آسمان ها و زمين و كوه ها عرضه داشتيم . آنها از پذيرفتنش خوددارى ورزيدند و از آن ترسيدند ؛ ولى انسان ، آن را پذيرفت . به راستى كه او ستمكارى نادان بود» .

ر . ك : بقره : آيه 67 ، هود : آيه 46 ، اعراف : آيه 179 ، انفال : آيه 22 ، فرقان : آيه 44 .

حديث

۱۳۸.تفسير الثعلبىـ به نقل از صالح بن مسمار ـ: به من خبر رسيد كه پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را كه : «اى انسان! چه چيز تو را به پروردگار بزرگوارت گستاخ كرده است؟» ، تلاوت كرد و فرمود : «نادانى او» .

۱۳۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به على عليه السلام ـ: اى على ! هيچ فقرى بدتر از نادانى نيست ، و هيچ سرمايه اى سودمندتر از خِرد نيست .


انسان شناسي از منظر قرآن و حديث
174

6 / 2

الجَهلُ

الكتاب

«وَاللَّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَـتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْـئا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصَـرَ وَ الْأَفْـئدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» . ۱

«إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَ أَشْفَقْنَ مِنْهَا وَ حَمَلَهَا الْاءِنسَـنُ إِنَّهُ كَانَ ظَـلُومًا جَهُولًا» . ۲

راجع : البقرة : 67 ، هود : 46 ، الأعراف : 179 ، الأنفال : 22 ، الفرقان : 44 .

الحديث

۱۳۸.تفسير الثعلبي عن صالح بن مسمار :بَلَغَني أنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله تَلا هذِهِ الآيَةَ : «يَـأَيُّهَا الْاءِنسَـنُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ»۳ قالَ : جَهلُهُ. ۴

۱۳۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لِعَلِيٍّ عليه السلام ـ: يا عَلِيُّ ، لا فَقرَ أشَدُّ مِنَ الجَهلِ ، ولا مالَ أعوَدُ مِنَ العَقلِ . ۵

1.النحل : ۷۸ .

2.الأحزاب : ۷۲ .

3.الانفطار : ۶ .

4.تفسير الثعلبي : ج ۱۰ ص ۱۴۶ ، تفسير القرطبي : ج ۱۹ ص ۲۴۵ عن غالب الحنفي ، كنزالعمّال : ج ۲ ص ۵۴۷ ح ۴۶۹۴ نقلاً عن ابن المنذر وابن أبي حاتم والعسكري في المواعظ عن عمر ؛ مجمع البيان : ج ۱۰ ص ۶۸۲ نحوه ، بحارالأنوار : ج ۷ ص ۹۴ .

5.الكافي : ج ۱ ص ۲۵ ح ۲۵ عن السريّ بن خالد عن الإمام الصادق عليه السلام و ج ۸ ص ۲۰ ح ۴ عن جابر بن يزيد عن الإمام الباقر عن الإمام عليّ عليهماالسلام ، تحف العقول : ص ۶ و ص ۱۰ ، الأمالي للطوسي : ص ۱۴۶ ح ۲۴۰ عن أبي وجزة السعدي عن أبيه عن الإمام عليّ عليه السلام ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۶۱ ح ۴ ؛ المعجم الكبير : ج ۳ ص ۶۹ ح ۲۶۸۸ عن الحارث عن الإمام عليّ عليه السلام عنه صلى الله عليه و آله ، شُعب الإيمان : ج ۴ ص ۱۵۷ ح ۴۶۴۷ عن عاصم بن ضمرة عن الإمام عليّ عليه السلام عنه صلى الله عليه و آله ، كنزالعمّال : ج ۱۶ ص ۲۶۷ ح ۴۴۳۸۹ .

  • نام منبع :
    انسان شناسي از منظر قرآن و حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 56632
صفحه از 240
پرینت  ارسال به