ر. ك: ج 7 ص 7 (بخش هشتم / فصل چهارم : كشته شدن فرزندان امام حسين عليه السلام / على اكبر).
6 / 2
على اوسط ، زين العابدين عليه السلام
دومين فرزند پسر امام حسين عليه السلام نيز على نام داشت و به دليل اين كه او ميان علىِ اكبر و علىِ اصغر قرار داشت ، علىِ اوسط (وَسَطى) نيز ناميده شده است .
ايشان چهارمين امام از امامان دوازده گانه اهل بيت عليهم السلام است كه پس از شهادت پدرش به مقام امامت ، نائل آمد و امامت در نسل او امتداد يافت .
مشهورترين كنيه هاى ايشان ، ابو الحسن ، ۱ و مشهورترين القاب ايشان ، زين العابدين ، سيّد العابدين ۲ و سجّاد است . ۳
مادر وى ، شهربانو دختر يزدگرد است .
قول مشهور ، سال ولادت ايشان را سال 38 هجرى مى داند كه بر پايه آن در كربلا ، 23 ساله بوده است . ۴ اقوال ديگر ، عبارت اند از : سال 37 هجرى ، ۵ سال 36 هجرى ، ۶ در زمان جنگ جمل ۷ و سال 33 هجرى . ۸
روز ولادت ايشان ، روز جمعه ۹ ، پنجم شعبان ۱۰ ، گزارش شده است .
ايشان ، با فاطمه ، امّ عبد اللّه دختر امام حسن عليه السلام ، ازدواج كرد و داراى سه فرزند به نام هاى حسين ، محمّد (امام باقر عليه السلام ) و عبد اللّه شد . ۱۱
ايشان ، در 57 يا 58 سالگى ، در روز دوازدهم ۱۲ يا بيست و پنجم محرّم ۱۳ سال 94 ۱۴ يا 95 هجرى ۱۵ به وسيله وليد بن عبدالملك ، مسموم شد و به شهادت رسيد .
امام زين العابدين عليه السلام ، در قبرستان بقيع ، در كنار قبر عمويش امام حسن عليه السلام به خاك سپرده شد .
1.كنيه وى را ابو محمّد هم گفته اند . در برخى مصادر ، كنيه هاى ديگرى ، مانند : ابو الحسين ، ابو بكر ، ابو القاسم و ابو عبد اللّه آمده است .
2.در تذكرة الخواص آمده است : پيامبر صلى الله عليه و آله او را «سيّد العابدين» ناميد.
3.براى ايشان لقب هاى ديگرى نيز آمده است ، مانند : زكى ، امين و ذو ثفنات .
4.در الطبقات الكبرى ، وى ۲۳ يا ۲۴ ساله شمرده شده است .
5.در برخى نقل ها با عبارت «گفته شده است» آمده.
6.البته با تعبير «گفته شده است» آمده .
7.اين قول : در سر سلسلة العلويّة ، از ابن جرير طبرى نقل شده است .
8.در الحدائق الوردية آمده : «دو سال مانده به پايان خلافت عثمان به دنيا آمده است» كه با توجّه به اين ديدگاه ، عمر ايشان ، ۲۸ سال مى شود ، در حالى كه چنين سنّى ، براى على اكبر گفته شده است .
9.در المناقب ابن شهر آشوب آمده است : «روز پنج شنبه و گفته شده : روز يكشنبه».
10.نقل هاى ديگرى هم آمده است مانند: نهم شعبان و پانزدهم جمادى آخر .
11.در لباب الأنساب ، از فرزند ديگرى به نام حسن نيز نام برده شده است.
12.در إعلام الورى روز وفات ايشان ، «شنبه» ذكر شده است .
13.اقوال ديگرى هم آمده است: دهم محرم، هجدهم يا نوزدهم محرم، و ۲۴ ربيع اوّل .
14.در تذكرة الخواصّ آمده : صحيح ترين قول ، اين است ؛ زيرا اين سال ، به جهت درگذشت فقيهان بسيار در آن ، «سال فقيهان» نام گذارى شده است .
15.در برخى كتاب ها ، سال وفات ايشان ، ۹۲ ، ۹۹ و ۱۰۰ هجرى ذكر شده است .
