نگاهی به جايگاه علمی علی بن ابراهيم قمی و دوران و آثار او - صفحه 12

1. پدرش ابراهيم بن هاشم؛ نام او در سرآغاز فهرست اساتيد علي بن ابراهيم مي‌آيد؛ چه علي بن ابراهيم از علم پدر بهرة فراواني برد و روايات بسياري را از او فرا گرفت. روايات علي بن ابراهيم از پدرش ـ که شمار آنها به 6214 روايت مي‌رسد ـ از اين بهره‌وري گسترده پرده برمي‌دارد.
2. محمد بن عيسي بن عبيد بن يقطين، از اصحاب امام جواد(؛ نجاشي در وصف او گفته است:
او در ميان اصحاب ما جليل‌القدر، ثقه، بزرگوار و کثير الروايت است و نوشته‌هايش نيکوست. ۱
روايات علي بن ابراهيم از او به 568 مورد مي‌رسد.
3. هارون بن مسلم بن سعدان کاتب سرمرايي؛ او در اصل از اهالي شهر انبار است. نجاشي دربارة او گفته است:
او ثقه و صاحب منزلت است و امام هادي و امام حسن عسکري( را ملاقات کرده و کتبي چون التوحيد و الفضائل و... دارد. ۲
روايات علي بن ابراهيم از او به 83 مورد مي‌رسد.
4. صالح بن سندي؛ روايات او از صالح بن سندي به 63 مورد مي‌رسد.
5. احمد بن محمد بن خالد برقي، مؤلف المحاسن؛ او در سال 274 يا 280ق، وفات يافت. شيخ طوسي او را از اصحاب امام جواد و امام هادي( برشمرده است.
علي بن ابراهيم قمي اساتيد ديگري نيز دارد که از ايشان روايت کرده است؛ از جمله:
6. مختار بن محمد بن مختار همداني؛ روايات علي بن ابراهيم از او به شانزده مورد مي‌رسد.
7. برادرش اسحاق بن ابراهيم بن هاشم قمي؛ او از امام جواد( روايت کرده؛ چنان‌که از محمد بن اسماعيل بن بزيع روايت شده است.
8. اسماعيل بن محمد مکي؛
9. حسن بن موسي خشاب؛ که عصر امام حسن عسکري( ۳ را درک کرده است. نجاشي دربارة او گفته است:
او منزلتي بلند در ميان اصحاب دارد؛ مشهور است و به فراواني علم و حديث شناخته مي‌شود. ۴
10. ريّان بن صلت اشعري قمي؛ نجاشي دربارة او گفته است:
از امام رضا( روايت کرده است. او ثقه و صدوق است. ۵
11. سلمة بن خطاب؛ نجاشي در وصف او گفته است:

1.رجال النجاشي، ش۸۹۷.

2.مان، ش۱۱۸۱.

3.جال الطوسي، ش۵ (اصحاب العسکري() و ش۳ (من لم يرو عنهم().

4.رجال النجاشي، ش۸۴.

5.همان، ش۴۳۵.

صفحه از 18