8. روايات امام كاظم عليه السلام در منابع اهل‌سنت
از ديدگاه اهل‌سنت، امام كاظم عليه السلام جزو طبقة هفتم تابعان اهل مدينه است ۱ و با افرادي مثل سفيان ثوري، شعبه بن حجاج و معمر بن راشد و ... هم‌طبقه است. ۲ رجال‌شناسان اهل‌سنت، ايشان را با الفاظي مثل صدوق و عابد ستوده‌اند. ۳
با اين همه، تعداد روايات ايشان در منابع يازده‌گانة اهل‌سنت بسيار اندك و انگشت‌شمار است. بسياري از مؤلفان اين كتب هيچ روايتي از امام كاظم در كتاب‌هاي خود نقل نكرده‌اند؛ براي نمونه بخاري، مسلم، ابوداود، نسايي و دارمي هيچ روايتي از امام كاظم عليه السلام در كتاب‌هايشان نياورده‌اند و ديگراني نظير احمد، ترمذي، ابن‌ماجه و حاكم نيز تنها يك يا دو روايت از ايشان نقل كرده‌اند. بيهقي تنها پنج روايت و متقي هندي نيز فقط نه روايت از ايشان نقل كرده كه يك روايت آن تكراري است. (نمودار شمارة 11) ۴ اين در حالي است كه از راوياني كه با ايشان هم‌طبقه بوده‌اند، صدها روايت در اين منابع نقل شده است؛ براي نمونه، در مسند بيش از پانصد روايت، در صحيحين بيش از دويست روايت، در سنن ابن‌ماجه بيش از 130، در سنن ابوداود بيش از 120، در سنن الترمذي بيش از 180، در سنن نسايي بيش از دويست، در سنن الدارمي بيش از هشتاد، در المستدرک بيش از 160، در سنن بيهقي بيش از نهصد و در كنز العمال بيش از شصت روايت از سفيان ثوري نقل شده است. اين آمار، به هيچ روي، با آمار روايات امام كاظم در اين منابع مقايسه‌كردني نيست. در زمينة نقل اقوال و افعال نيز هيچ روايتي از امام كاظم عليه السلام در اين منابع نيامده است.
1.معجم رجال الكتب التسعة، ج۴، ص۵۴؛ تذكرة الخواص، ج۲، ص۴۶۱.
2.طبقات راويان احاديث مهدويت، ص۱۶۹.
3.معجم رجال الكتب التسعة، همان.
4.براي آگاهي از چگونگي پراكندگي موضوعي روايات امام كاظم در اين منابع به جدول شمار? ۸ مراجعه كنيد.
