جايگاه وافي نزد علما
كتاب الوافي از زمان تأليف مورد توجه علما و بزرگان قرار گرفته است. نسخه هاى خطى فراوانى كه از اين كتاب به جاى مانده، شروح، حواشى و مستدركهايى كه بر اين كتاب نوشته شده است، همه نمايانگر عنايت دانشمندان شيعى به اين كتاب بزرگ است كه ما به برخى از آنها اشاره مى كنيم.
الوافي گوهرى در بين جوامع روايى
در اين بخش سعي داريم به امتيازهاي الوافي اشاره كنيم. هدف از اين بحث، معرفي بيشتر اين ميراث بزرگ شيعي است.
1. ترتيب بسيار عالى در آوردن روايات در باب مناسب
فيض روايات را بر اساس متن آنها و به صورت موضوعى دسته بندى نموده است و در اين ترتيب، كمال دقت را در چينش روايات به كار برده است. معمولاً عناوين بابها را از الكافي گرفته؛ يا عين عبارت الکافي را در عنوان باب قرار ميآورد و يا مشابه تعبير الکافي را به كار مى برد و به اين مطلب تصريح مى كند؛ ۱ ولى همواره از الکافي در انتخاب عناوين پيروى نكرده است، بلكه در برخى از موارد، عناوين بهترى را براى ابواب برمى گزيند.
در شيوه چيدن روايات در يك باب هم در بيشتر موارد به كلينى اقتدا كرده است، لكن در برخى موارد هم احساس مى كند كه روايتي بهتر است در باب ديگرى بيايد و لذا در غير بابى كه در الکافي مطرح شده، مى آورد. از اينجاست كه مى بينيم بسيارى از رواياتي كه كليني در روضةالکافي آورده، مرحوم فيض آنها را در بابهاي مختلف الوافي وارد كرده است؛ به عنوان نمونه:
ـ در الکافي بابى با عنوان «باب الذنوب» است، ۲ ولى رواياتى كه در اين باب آمده، آثار و عواقب گناهان را بيان مى كند. مرحوم فيض عنوان را اينگونه عوض مى كند: «باب غوائل الذنوب و تبعاتها». ۳
ـ گاهى در الکافي دو باب، با دو عنوان جدا از هم مطرح شده است، ولى مرحوم فيض اين دو عنوان را يكجا و در يك باب آورده است؛ مثلاً در الکافي «باب السفه» ۴ داريم كه پنج روايت را در بردارد و «باب السباب» ۵ را جداگانه مطرح مى كند. پنج روايت در باب السّفه آمده است، سه تاى آن در مورد سفاهت است و دو تاى اخير در مورد سب و دشنام.