ذکر نام امام مهدی(ع)

أَبِوعَبْدِ اللَّه الصَّالِحِی: سَأَلَنِی أَصْحَابُنَا بَعْدَ مُضِی أَبِی مُحَمَّدٍ(ع) أَنْ أَسْأَلَ عَنِ الِاسْمِ والْمَکانِ فَخَرَجَ الْجَوَابُ: إِنْ دَلَلْتُهُمْ عَلَى الِاسْمِ أَذَاعُوه وإِنْ عَرَفُوا الْمَکانَ دَلُّوا عَلَیه؛[۱]

ابوعبدالله صالحی می گوید: پس از ارتحال امام حسن عسکری(ع) یاران شیعه ی ما از من درخواست کردند که نام و جای امام مهدی(ع) را بپرسم. جواب آمد: اگر آنان را به اسم راهنمایی کنی آن را فاش سازند و اگر مکان را بدانند، دشمنان را به آنجا راهنمایی می کنند.

مستفاد از حدیث فوق و برخی دیگر از احادیث این است که سبب نهی از نام بردن امام مهدی†تقیّه است. خواه تقیه برای آن بزرگوار†باشد و یا تقیه برای خود شیعیان. ولی با توجه به اینکه برخی دیگر از احادیث به طور مطلق نهی از نام بردن دارند و در طایفۀ سوّمی از احادیث نیز از نام بردن تا زمان ظهور حضرت نهی شده است، عالمان شیعه در تفسیر طایفۀ اول از احادیث اختلاف نظر دارند که آیا تقیه حکمت نهی است یا علّت آن؛ زیرا اگر علت حکم باشد، در زمان و مکانی که لزوم تقیه منتفی است حرمت نام بردن نیز منتفی خواهد بود ولی اگر حکمت حکم باشد اصل حکم منتفی نمی گردد و حرمت نام بردن به حال خود باقی می ماند.

معمولاً همۀ علمای شیعه در زمان منتفی بودن تقیّه نیز خود در عمل احتیاط می کنند و دستور به احتیاط می دهند حال برخی احتیاط را واجب می کنند و برخی دیگر آن را مستحبّ می شمارند. همچنان که گروهی نیز آن را حرام می دانند.

و اگر جایِ [امام عصر] را بدانند [دشمنان را] به آنجا راهنمایی می کنند.