ستایش و نکوهش شهرها

باید دید این احادیث به صورت همیشگی است یا مقید به زمان و شرایطی خاص است و مردمانی خاص در نظر بوده است. بسا شهری در یک زمان درخور ستایش است اما همین شهر در زمان و شرایط دیگر مستحق نکوهش گردد. بیشتر احادیث مذمت از قسم دوم است.
ناگفته نماند بخش عمده ی احادیثی که در مدح یا سرزنش شهرها داریم، نادرستند و رقابت میان ساکنان این شهرها، سبب جعل این احادیث شده اند.