جعل حدیث

پرسش :

ممکن است فردی کذاب، حدیث جعل نماید ولی به جای اینکه خودش نقل کند آنها را به یکی از افراد معتبر در عصر خود نسبت دهد. خوب اگر چنین شد الان ما می پنداریم که آن حدیث از آن فرد موثق است در صورتی که فردی جاعل و کذاب این حدیث را به وی نسبت داده و تشخیص چنین چیزی ظاهراً بعید است. چه جوابی دارید؟



پاسخ :

فرض می کنیم احمد از حسین و نیز حسین از محمد حدیث نقل کرده اند اما حسین دروغگو و جاعل حدیث است. اما احمد و محمد راستگو هستند. وقتی که حسین دروغگو باشد از او نمی پذیریم که محمد چنین حدیثی را به او گفته باشد.
اگر منظور این است که نام حسین ثبت نشده، اگر احمد راستگو باشد، نمی گوید که محمد چنین گفته است. بله این احتمال هست که در اثر غفلت کاتبها، نام حسین از زنجیره ی سند افتاده باشد. معمولا عالمان رجال، تشخیص می دهند که نامی در این میان افتاده است. مثلا از این راه که می دانند محمد از مشایخ احمد نیست و همین سبب ضعف حدیث است و آن را کنار می گذارند.
توجه داشته باشیم که در پذیرش حدیث لازم نیست در حدی یقین صددرصد پیدا کنیم که برای صحت آن قسم بخوریم بلکه اگر اطمینان آور باشد به گونه ای که عرف مردم چنین خبرهایی را می پذیرند کافی است. دانش های حدیث و تاریخ و امثال آنها، مانند ریاضیات نیستند که با یک دهم درصد خطا، نتیجه هم خطا شود.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت
منبع :