ارتداد مردم بعد از رسول خدا(ص)

آیت الله جعفر سبحانی در کتاب «اضواء علی عقائد الشیعة»، صفحه ی ۵۲۲ به بعد این دست روایات را به تفصیل مورد بررسی قرار داده است. خلاصه ی آن را در اینجا می آوریم:
چند روایت مشابه در این زمینه رسیده که بعضی ضعیفند که قابل اعتماد نیستند و بعضی موثق و برخی صحیحند اما قابل تأویلند. این احادیث حکایت از ارتداد از دین و خروج از اسلام ندارند. چگونه قابل قبول است که تنها سه نفر به ولایت امیرالمؤمنین(ع) متمسک باشند در حالی که تاریخ گواهی می دهد جمعیتی بیش از اینها همچنان وفادار به امام علی(ع) باقی مانده بودند! با تمسک به روایات ارتداد چگونه می توان ایمان بزرگانی چون بلال، حجر بن عدی، اویس قرنی، مالک بن نویره، عباس بن عبدالمطلب و ده ها نفر امثال آنها را انکار کرد؟! اساسا بنی هاشم از خط امام تخلف نکردند.
اختلاف در روایات ارتداد، سبب شک در صحت آنها می شود. در برخی آمده تنها سه نفر مرتد نشدند و در برخی هفت نفر و در روایتی دیگر سخن از شش نفر است.
نهایت چیزی که از این روایات به دست می آید این است که تنها این چند نفری که در روایات ارتداد آمده، در عمل حاضر بودند با حضرت در قیام مسلحانه شرکت کنند. چه بسا اینگونه روایات ساخته ی غالیان و حشویه باشد.