اسفند و چشم زخم

در مورد تأثیر اسفند برای دفع چشم زخم، حدیثی نیافتیم.

به چند حدیث در مورد اسفند توجه کنید:

رسول اللّه(ص): مَن شَرِبَ الحَرمَلَ أربَعينَ صَباحا کلَّ يَومٍ مِثقالاً، لَاستَنارَ الحِکمَةُ في قَلبِهِ، وعوفِيَ مِنِ اثنَينِ وسَبعينَ داءً، أهوَنُهُ الجُذامُ.[۱]

پيامبر خدا(ص): هر کس به مدّت چهل روز، هر صبح، يک مثقال اسفند با آب بخورد، نور حکمت در دلش روشن مى شود و از هفتاد و دو بيمارى که کمترينِ آنها جذام است، ايمنى مى يابد.

رسول اللّه (ص): ما أنبَتَ الحَرمَلُ مِن شَجَرَةٍ ولا وَرَقَةٍ ولا ثَمَرَةٍ إلّا ومَلَک مُوَکلٌ بِها، حَتّى تَصِلَ إلى مَن وَصَلَت إلَيهِ أو تَصيرَ حُطاما. وإنَّ في أصلِها وفُروعِها لَسِرّا، وإنَّ في حَبِّهَا الشِّفاءَ مِنِ اثنَينِ وسَبعينَ داءً، فَتَداوَوا بِها وبِالکندُرِ.[۲]

پيامبر خدا(ص): اسفند، هيچ بوته و برگ و ميوه اى نمى روياند، مگر اين که فرشته اى بر آن [بوته و برگ و ميوه ] گماشته شده است، تا زمانى که بِدان کس که مى رسد، برسد يا خُرد شود.

در تنه و ريشه هاى آن، رازى نهفته است و در دانه آن، درمان هفتاد و دو درد است. با آن و با کنْدُر، درمان کنيد.

الإمام عليّ(ع): ما مِن شَجَرَةِ حَرمَلٍ نَبَتَت إلّا ومَعَها مَلائِکةٌ يَحرُسونَها، حَتّى تَصِلَ إلى مَن وَصَلَت. وفي أصلِ الحَرمَلِ نُشرَةٌ، وفي فَرعِهِ شِفاءٌ مِنِ اثنَينِ وسَبعينَ داءً.[۳]

امام على(ع): هيچ بوته اى از بوته هاى اسفند نمى رويد، مگر اين که فرشتگانى با آن هستند و آن را تا هنگامى که بِدان کس که مى رسد، برسد، حفاظت مى کنند. ريشه اسفند، نشاط آور و شاخه آن، درمان هفتاد و دو درد است.

الإمام الصادق(ع) وقَد سُئِلَ عَنِ الحَرمَلِ وَاللُّبانِ فَقالَ: أمَّا الحَرمَلُ فَما يُقَلقَلُ لَهُ عِرقٌ فِي الأَرضِ ولا فَرعٌ فِي السَّماءِ، إلّا وُکلَ بِهِ مَلَک حَتّى يَصيرَ حُطاما ويَصيرَ إلَى ما صارَت؛ فَإِنَّ الشَّيطانَ لَيَتَنَکبُ سَبعينَ دارا دونَ الدّارِ الَّتي هُوَ فيها، وهُوَ شِفاءٌ مِن سَبعينَ داءً أهوَنُهُ الجُذامُ، فَلا تَغفُلوا عَنهُ.[۴]

امام صادق(ع) در پاسخ پرسشى درباره اسفند و کنْدُر: امّا اسفند، هيچ ريشه اى از آن در زمينْ فرو نمى رود و هيچ شاخه اى از آن به آسمانْ بلند نمى شود، مگر اين که خداوند عز و جل فرشته اى را بر آن مى گمارد، تا آن هنگام که خشک مى شود يا به سرنوشتى ديگر در مى آيد.

شيطان نيز از خانه اى که در آن، اسفند است، هفتاد خانه دور مى شود. و آن، شفاى هفتاد بيمارى است که کمترينِ آنها، جذام است. پس، از آن غفلت نورزيد.

مکارم الأخلاق عن محمّد بن الحکم: شَکا نَبِيٌّ إلَى اللّهِ عز و جل جُبنَ امَّتِهِ، فَأَوحَى اللّهُ عز و جل إلَيهِ: مُر امَّتَک بِأَکلِ الحَرمَلِ.

وفي رِوايَةٍ: مُرهُم فَليَسَفُّوا الحَرمَلَ؛ فَإِنَّهُ يَزيدُ الرَّجُلَ شَجاعَةً.[۵]

مکارم الأخلاق به نقل از محمّد بن حکم: يکى از پيامبران الهى از ترسو بودن امّت خود، به درگاه خداوند عز و جل ناليد. خداوند عز و جل به او چنين وحى فرستاد: «به امّتت فرمان بده که اسفند بخورند».

در روايتى ديگر است: «به آنان بفرما که اسفند برگيرند و بخورند؛ چرا که مرد را شجاعت مى افزايد».