نیاز به علم رجال

پرسش :

با توجّه به این سخن پیامبر گرامی اسلام(ص) چه نیازی به علم رجال است؟
اعرِضوا حَدیثی علی کتابِ اللّهِ، فإنْ وافَقَهُ فهُو مِنّی و أنا قُلتُهُ. (کنز العمّال، ح 907)
حدیث مرا با کتاب خدا بسنجید، اگر موافق بود، از من است و من آن را گفته ام.
بنابراین ملاک قبول حدیث، موافقت با قرآن است نه مورد اعتماد بودن راویان.



پاسخ :

روایات متعدد معیار سنجش حدیث از حیث اعتبار را عرضه بر قرآن دانسته اند. بخشی از آنها به طور کلی گفته اند که ملاک پذیرش حدیث، موافقت با قرآن است اما برخی دیگر تصریح می کنند که عرضه به قرآن در هنگام حل تعارض میان دو حدیث کاربرد دارد. به این صورت که هرگاه دو حدیث به ما برسد که طریق هردو معتبر باشد اما یکی موافق قرآن است و دیگری مخالف قرآن، حدیث موافق با قرآن مورد پذیرش است. همچنین بخشی از احادیث عرضه به قرآن در مقام بیان این هستند که هرحدیثی که مخالف قرآن است آن را رد کنید نه اینکه هرحدیثی که موافق قرآن بود آن را قبول کنیم هرچند شخص دروغگو برای ما بیان کرده باشد.

بنابراین روایت فوق بر این حمل می شود که در مقام تعارض میان دو روایتی که در ظاهر هردو معتبرند، آنچه موافق قرآن است اخذ می شود و روایت در مقام بیان قاعده ای کلی و فراگیر نیست.[۱]


[۱] . جهت آشنایی با روایات عرض ر. ک: فصلنامه علوم حدیث، بهار ۱۳۸۹، ش ۵۵، مقاله ی مفهوم شناسی مخالفت و موافقت حدیث با قرآن، نوشته ی مجتبی نوروزی و حسن تقی زاده.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت
منبع :