گفتگو با استاد محمّد واعظ زاده خراساني - صفحه 181

در اين مرحله كه حدود سه سال طول كشيد، يعنى از سال 1318 تا سال 1321شمسى، مقدمات (صرف، نحو، منطق) و مقدارى از «مطوّل» و «شرح لمعه» را خواندم. در اين سالها اساتيد و علماى برجسته اى در حوزه نجف حضور داشتند، از جمله: آية اللّه سيد ابوالحسن اصفهانى( كه رياست و زعامت حوزه علميه نجف با ايشان بود)، آقا ضياء الدين عراقى، آقا شيخ محمد حسين اصفهانى، آية اللّه سيد محسن حكيم،آقا موسى خوانسارى، شيخ عباس قمى و آقا شيخ مرتضى طالقانى(كه از اساتيد من بودند و ايشان از مقدمات تا « كفايه » را تدريس مى كردند).
در سال 1321 با پدرم به ايران برگشتيم كه تا سال 1328شمسى در مشهد تحصيل مى كردم. در اين زمان، حوزه مشهد، از دوره ركود خود ـ كه پس از قيام خونين گوهر شاد پديدآمده بود ـ خارج شده بود. بعد از قيام گوهرشاد، مدارس بزرگ و مهم علميه تعطيل شده بود و طلاب ناچار به نجف و قم هجرت مى كردند.
در مشهد، بقيّه «مطوّل» و «شرح لمعه» و همين طور «رسائل»، «مكاسب» و «كفايه» را خواندم. مكاسب و كفايه را پيش مرحوم حاج شيخ هاشم قزوينى (كه از مدرسين بزرگ مشهد بودند) خواندم ومدتى هم در درس خارج ايشان شركت مى كردم و اصول را تا اواسط خارج «كفايه» و خارج فقه را تقريبا تا پايان كتاب طهارت،درس گرفتم.در سطح ،از اساتيد ديگرى همچون حاج شيخ كاظم دامغانى، حاج ميرزا احمد مدرس يزدى و حاج شيخ حسين بجستانى، بهره مند بودم.
در مشهد،يك سالى هم به درس خارج اصول مرحوم حاج ميرزا احمد آقازاده (كفايى)، پسر آخوند خراسانى، مى رفتم. چند ماهى هم در درس خارج مرحوم آقا سيد يونس اردبيلى كه همان موقع تازه به مشهد آمده بودند و خارج «رسائل» شيخ انصارى را مى گفتند، شركت مى كردم.

صفحه از 197