(2)
پیشفرضهای فهم احادیث اعتقادی با تأکید بر علم، عقل، استدلال و قلب، باور، تقلید در اصول دین
روح الله نادعلی
کارشناسی ارشد علوم حدیث
دانشکدۀ علوم حدیث شهر ری
استاد راهنما: احمد عابدی
استاد مشاور: فتح الله نجارزادگان
1386
146 ص.
تبیین این مسئله که بدون آگاهی از مبانی معرفتی نمی‌توان به فهم صحیح روایات اعتقادی دست یافت و به تبع آن نظام صحیحی در اعتقادات اسلامی ارائه کرد، بررسی این که آیا اسلام خود ارائه دهندۀ یک نظام معرفتی است یا نه؟ استخراج و تبیین راه‌های معتبر شناخت از نگاه روایات و فرآیند شناخت و تأثیر آن بر هر یک از این راه‌ها و نیز عوامل مثبت و منفی تأثیرگذار بر شناخت از نگاه روایات، بررسی تأثیری که نظام معرفت‌شناسی اسلام بر شیوۀ بیان معصومان(ع) نهاده است، و دست‌یابی به توقّع شارع از مخاطبان در مواجهۀ ایشان با اعتقادات و مقایسۀ آن با مواضعی که در این زمینه از سوی دانشمندان دینی اتخاذ شده است، اهداف نگارنده در این پژوهش را تشکیل می‌دهد. وی برای تبیین مراد خود با محور قرار دادن آثار رسیده از معصومان(ع)، بخشی از فرایند فهم احادیث اعتقادی را تحت عنوان «پیشفرضهای فهم» مورد بررسی قرار داده، که نخست مفهوم و حدّ و مرز آن را روشن نموده و سپس در سه بخش این فرایند را توضیح داده است.از نگاه روایات، عقل یکی از راه‌های تحصیل علم به شمار می‌رود که یکی دیگر از مبانی و پیشفرضهای فهم احادیث اعتقادی، شناخت عقل و نقش آن در اعتقاد است؛ بنابراین در بخش دیگر این پژوهش، در باب عقل از دیدگاه احادیث بحث شده و در بخش آخر، جایگاه قلب را در فهم احادیث اعتقادی به عنوان پیش‌فرض سوم مورد بررسی قرار داده است.
