درنگى در رؤياى خلوص؛ بازخوانى مكتب تفكيك

سيدمصطفى مطبعه چى

اشاره

ازآن رو كه مكتب تفكيك برپايه اعتبار نصوص دينى، اعم از قرآن و سنت شكل گرفته و در مسير فهم آن، بر استفاده از ظواهر نصوص، بدون تأويل تأكيد مى ورزد، و جدايى مشرب هاى معرفتى بشر را از معرفت وحيانى، مهم ترين شاخصه خود مى داند، اين نوشته و مانند آن، در چارچوب اهداف كلى نشريه جاى دارند. و مى توانند در نتقيح و ضابطه مند نمودن مباحث فقه الحديثى سودمند باشند.

درآمد

پس از قرآن كريم، دانش حديث و علوم مرتبط با آن، حجم عظيمى از كوشش هاى علمى مسلمانان را به خود اختصاص داده است. آنچه ذهن و ضمير مسلمانان را، از ابتدا به خود مشغول داشت، اهميت و ضرورت به كارگيرى و عمل به سنت پيامبر(ص) وعلاوه بر آن، سنت وَلَوى نزد شيعيان بود.
تفاوت ها و اختلافاتى كه در درك و دريافت و چگونگى عمل به كتاب و سنت نبوى(ص) و احاديث ائمه(ع) پديد آمد، موجب شد كه نحله ها، مكاتب و مدارس مختلفى در حوزه دانش دينى مسلمين پديد آيد. مسلمانان، از همان آغاز، در هر موضوع و مسأله اى در جست وجوى قول، فعل و يا تقرير پيامبر(ص) و يا امام(ع) برمى آمدند تا عمل خويش را بدان مستند نمايند. در چنين احوالى، نخستين هسته هاى تكوين علم الحديث به تدريج شكل مى گرفت و ساز و كارها و عوامل بسيارى در چگونگى تأسيس و تحولات اين دانشِ پايه اى سهيم شدند و در باور شيعى، نظر به استمرار سنت نبوى در عترت، علم الحديث ماجرايى ديگر يافت.