انسان‏هاى نيكوكار مى‏فرمايد :
(وَ فِى أَمْوَ لِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّآئِلِ وَ الْمَحْرُومِ .^۱[از ويژگى‏هاى نيكوكاران، اين است كه‏] در اموال آنان، حقّى براى نيازخواه و محروم است) .
از امام على عليه السلام روايت شده كه فرمود :
إنّ اللَّهَ سبحانَهُ فَرَضَ فى أموالِ الأغنياءِ أقواتَ الفُقَراءِ ، فما جاعَ فَقيرٌ إلّا بما مُتِّعَ بهِ غَنىٌّ ، و اللَّهُ تعالى‏ سائلُهُم عن ذلكَ .^۲
خداوند سبحان، خوراك تهى‏دستان را در اموال توانگران قرار داده است . پس هيچ تهى‏دستى گرسنه نمى‏ماند ، مگر به سبب اين كه ثروتمندى از حقّ او بهره‏مند شده است ، و خداى بزرگ در اين باره از آنان بازخواست مى‏كند .
2 . تشويق مسلمانان به اطعام نيازمندان . قرآن در توصيف ابرار (نيكان) مى‏فرمايد :
(وَيُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلَى‏ حُبِّهِ مِسْكِيناً وَيَتِيماً وَأَسِيراً * إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَلا شُكُوراً .^۳و با وجود دوست داشتن غذا، آن را به مستمند و يتيم و اسير مى‏دهند . [و مى‏گويند :] ما تنها براى رضاى خدا اطعامتان مى‏كنيم . از شما نه پاداشى مى‏خواهيم و نه سپاسى) .(أَوْ إِطْعامٌ فِى يَوْمٍ ذِى مَسْغَبَةٍ * يَتِيماً ذا مَقْرَبَةٍ * أَوْ مِسْكِيناً ذا مَتْرَبَةٍ .^۴يا در روز گرسنگى ، طعام دادن ، به يتيمى خويشاوند ، يا مستمندى خاك‏نشين) .

3 / 19

اِطعام نيازمند

۶۴.الأمالى للصدوق : حدّثنا عليّ بن أحمد ، قال : حدّثنا محمّد بن أبى عبد اللَّه الكوفي، عن سهل بن زياد الآدمى ، عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسنى ، عن عليّ بن محمّد بن عليّ بن موسى بن جعفر بن محمّد بن عليّ بن الحسين بن عليّ بن أبى طالب عليهم السلام ، قال :
لَمّا كَلَّمَ اللَّهُ‏عزّ وجلّ موسى‏ بنَ عِمرانَ عليه السلام... قالَ موسى‏ عليه السلام : إلهى ! فَما جَزاءُ مَن أطعَمَ مِسكيناً ابتِغاءَ وَجهِكَ ؟
قالَ : ياموسى‏ ! آمُرُ مُنادِياً يُنادى يَومَ القِيامَةِ عَلى‏ رُؤوسِ الخَلائِقِ : إنَّ فُلانَ بنَ فُلانٍ مِن عُتَقاءِ اللَّهِ مِنَ النّارِ.^۱

ترجمه‏

۰.حضرت عبد العظيم عليه السلام : امام هادى عليه السلام فرمود : «هنگامى كه خداوند با موسى بن عمران عليه السلام سخن مى‏گفت ، موسى گفت : پروردگارا ! پاداش كسى كه براى رضاى تو، نيازمندى را اطعام كند، چيست ؟
فرمود : روز قيامت، فرمان مى‏دهم فرياد بزنند كه اين شخص، از آزاد شدگان دوزخ است» .

شرح‏

اطعام نيازمندان، يكى از مسائلى است كه اسلام فوق العاده به آن اهمّيت داده است، به گونه‏اى كه اگر ره‏نمودهاى اسلام مورد توجّه قرار گيرد ، گرسنگى از جامعه بشر، ريشه‏كن خواهد شد .
اسلام براى مبارزه با فقر و گرسنگى، از سه روش استفاده كرده است :
1 . ذى حق دانستن نيازمندان در اموال ثروتمندان . قرآن كريم در توصيف