امير محمود بن امير يمين الدوله ظفرايى، از شاعران قرن هشتم هجرى است كه در سال ۶۸۵ ق، در فريومد خراسان، متولّد شد. پدر شاعرش، از طرف سلطان ابو سعيد بهادر، مستوفى خراسان بود. ابن يمين با علاء الدين محمّد به گرگان رفت. سپس به خراسان و هرات، سفر كرد و به مدح امراى سربداران و آل كرت پرداخت. ديوان شعر او در زمان اسارتش در جنگ زواره به غارت رفت و وى دوباره آن را گِرد آورد. وى مذهب شيعه داشت و از ذوق عرفانى برخوردار بود. مجموعه اشعارش به پانزده هزار بيت مىرسد .
شعر او در مدح امام مهدی(ع):
اى دل ار خواهى گذر بر گلشن دار البقا جهد كن كز پاى خود بيرون كنى خار هوا
ور نمى خواهى كه پاى از راه حق يك سو نهى دست زن در عروه وثقاى شرع مصطفى
راه شرع مصطفى از مرتضى جو ، زان كه نيست شهر علم مصطفى را در ، به غير از مرتضى
مرتضى را دان ولىِّ اهل ايمان تا ابد چون ز ديوان ابد دارد مثال «انّما»
بعد ازو ، در راه دين گر پيشوا خواهى گرفت بهتر از اولاد معصومش نيابى پيشوا
كيستند اولاد او؟ اوّل : حسن وان گه حسين آن كه ايشان را نبى فرمود : امام و مقتدا
بعد از ايشان مقتدا ، سجّاد وان گه باقر است چون گذشتى جعفر و موسى و سبط او ، رضا
پس تقى ، آن گه نقى ، آن گه امام عسكرى بعد از آن مهدى ، كزو گيرد جهان نور و صفا
كردگارا! جان پاك هر يكى زين جمع را از كرم در صدر فردوس برين دِه متّكا.[۱]
و نيز او مى سرايد:
بعد ازو ، صاحب زمان كز سال هاى ديرباز ديده ها در انتظار روى آن فرّخْ لقاست
چون كند نور حضور او جهان را با صفا هر كژى كاندر جهان باشد ، شود يك باره راست
اين بزرگان ، هر يكى از در جناب ذو الجلال از بزرگى ، رفعتى فوق سماوات العُلاست
بر اميد آن كه روز حشر ازين شاهان ، يكى گويد : اين «ابن يمين» ، از بندگان خاص ماست
اين عنايت بس بود «ابن يمين» را ، بهر آنك هر كه باشد بنده شان در اين دو دنيا پادشاست .[۲]
[۱]
سيماى مهدى موعود در آئينه نشر فارسى: ص ۸۱ ، به نقل از ديوان اشعار ابن يمين فريومدى : ص ۸ .
[۲]
سيماى مهدى موعود در آئينه نشر فارسى: ص ۸۲ به نقل از ديوان اشعار ابن يمين فريومدى : ص ۳۸ .
