پزشکی و درمان - صفحه 2

طبابت ، كار خداوند است

قرآن كريم ، از ابراهيمِ خليل عليه السلام نقل مى كند كه فرمود:
« وَ إِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ .۱
و چون بيمار شوم ، او (خداوند) شفايم مى دهد » .
اين سخن ، بدين معناست كه طبابت ، كار خداوند متعال است و طبيب واقعى ، اوست . ۲ خداوند است كه خواصّ درمانى را در داروها نهاد و در نظام آفرينش ، براى هر دردى دارويى آفريد ۳ و به انسان ، استعداد شناخت دردها و داروها و چگونگى درمان آنها را عنايت كرد و بدين سان ، او را مظهر نام هاى «طبيب» و «شافى» خود ، قرار داد ، چنان كه پيامبران الهى نيز (براى درمان بيمارى هاى جان) مَظهر اين نام هاى مقدّس هستند. امام على عليه السلام ، در توصيف پيامبر صلى الله عليه و آله مى فرمايد :
طَبيبٌ دَوّارٌ بِطِبِّهِ ، قَد أحكَمَ مَراهِمَهُ ، و أحمى مَواسِمَهُ ، يَضَعُ ذلِكَ حَيثُ الحاجَةُ إلَيهِ ، مِن قُلوبٍ عُمىٍ ، و آذانٍ صُمٍّ ، و ألسِنَةٍ بُكمٍ . مُتَتَبِّعٌ بِدَوائِهِ مَواضِعَ الغَفلَةِ ، ومَواطِنَ الحَيرَةِ .۴
طبيبى بود كه طبابت را بر بالين بيماران مى بُرد ، مرهم را درست بر جايى كه بايد ، مى نهاد و آن جا كه بايسته بود ، داغ مى نشاند . او اين همه را بدان جا مى رساند كه نيازمندش بود : دل هاى بى فروغ، گوش هاى ناشنوا و زبان هاى ناگويا . با درمان خويش ، منزلگاه هاى بى خبرى و جايگاه هاى سرگشتگى انسان را مى جست .
بنا بر اين ، از نگاه اسلام ، طبيب و دارو ، خواه براى روح (جان / روان) و خواه براى تن (بدن / جسم) ، تنها نقش يك واسطه را در نظام حكيمانه آفرينش ايفا مى كنند و درمان كننده ، فقط خداوند متعال است .

1.. شعرا : آيه ۸۰ .

2.. ر. ك : دانش نامه احاديث پزشكى : بخش يكم / فصل يكم : پزشكى از ديدگاه اسلام / شفا از خداوند است .

3.. ر. ك : دانش نامه احاديث پزشكى : بخش يكم / فصل يكم / پزشكى از ديدگاه اسلام / هر دردى را درمانى است .

4.. نهج البلاغة : خطبه ۱۰۸ ، عيون الحكم و المواعظ : ص ۳۱۹ ح ۵۵۶۴ .

صفحه از 14