بحثى درباره مكان غدير - صفحه 9

حازمى مى گويد : خم، وادى اى ميان مكّه و مدينه است. ۱
و در همان كتاب است:
زمخشرى گفته است كه خم، نام مردى رنگرز است كه آبگير ميان مكّه و مدينه، به او نسبت داده شده است.
از اين همه، آشكار مى گردد كه ميان دانشمندان ، درباره واقع بودن غدير خم در بين مكّه و مدينه، اختلافى نيست. تنها، اختلافى كوچك در تعيين مكان دقيق غدير خم وجود دارد، كه بيشتر معتقدند آن، در «جُحْفه» واقع است، ۲ از جمله : ابن منظور در لسان العرب در مادّه «خمم» :
خَم، گودالى معروف ميان مكّه و مدينه، در جحفه است. آن ، همان غدير خَم است. ۳
فيروزآبادى در القاموس المحيط در مادّه «خمّ» مى گويد:
غدير خم، جايى در سه ميلى جحفه، ميان دو حرم (مكّه و مدينه) است. ۴
زَمَخشَرى در متنى كه پيش تر گذشت و حَمَوى، آن را در معجم البلدان نقل كرده است، مى گويد:
خُم، نام مردى رنگرز است كه آبگير ميان مكّه و مدينه [ واقع] در جحفه، به او نسبت داده شده است. ۵
در حديث [ موجود] در سيره ابن كثير، كه پيش تر آورديم، [ چنين آمده است] :
مطّلب بن زياد، از عبد اللّه بن محمّد بن عقيل نقل مى كند كه شنيده است

1.لسان العرب : ماده «خمم» .

2.معجم البلدان : ج ۲ ص ۳۸۹ .

3.منظورشان از «في الجحفة» يا «بالجحفة» همان وادى جحفه است، چنان كه خواهد آمد.

4.القاموس المحيط : ماده «خمم» .

صفحه از 25