۱۳۶.المستدرك على الصحيحين- به نقل از ابو رجا عطارُدى -:ما قرآن را در اين مسجد - يعنى مسجد بصره - آموختيم . گروه گروه ، دايرهوار مىنشستيم و گويى هماكنون او (ابو موسى اشعرى) را مىبينم كه دو جامه سپيد ، بر تن دارد . من اين سوره : (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِى خَلَقَ) را از او آموختم . او گفت : اين ، نخستين سورهاى بود كه بر محمّد صلى اللَّه عليه و آله فرو فرستاده شد .
۱۳۷.المستدرك على الصحيحين- به نقل از جابر -:پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در [غار] حِرا بود كه فرشته با قطعه پارچهاى از ديبا، نزد او آمد و در آن ، نوشته شده بود : (بخوان به نام پروردگارت كه آفريد) تا (آنچه را كه نمىدانست) .
۱۳۸.الأوائل ، ابن ابى عاصم- به نقل از عايشه -:نخستين چيزى كه بعد از (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ)بر او نازل شد، (ن وَ الْقَلَمِ وَ مَا يَسْطُرُونَ * مَآ أَنتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ) و (يَأَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ * قُمْ فَأَنذِرْ) بود .
ب - فاتحة الكتاب
۱۳۹.امام على عليه السلام : از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در باره ثواب [قرائت ]قرآن پرسيدم . ايشان، مرا از ثواب يكايك سورهها ، به ترتيبى كه از آسمان نازل شده بودند ، آگاه ساخت . بنا بر اين ، نخستين چيزى كه در مكّه بر ايشان نازل شد ، فاتحة الكتاب بود و سپس (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ) .
۱۴۰.دلائل النبوّة ، بيهقى- به نقل از عمرو بن شُرَحبيل -:پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به خديجه فرمود : «من وقتى تنها مىشوم، صدايى مىشنوم ... [كه مىگويد :] اى محمّد! بگو : (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَلَمِينَ)تا مىرسد به (وَ لَا الضَّآلِّينَ)» .
۱۴۱.امام صادق عليه السلام : ابليس ، چهار بار فغان بر آورد : نخستين بار آن، روزى بود كه از درگاه خدا رانده شد . [ دوم،] زمانى كه به زمين ، فرو فرستاده شد . [ سوم،] زمانى كه پس از وقفهاى طولانى در فرستاده شدن پيامبران ، محمّد صلى اللَّه عليه و آله مبعوث شد ، و [ چهارم، ]زمانى كه اُمّ الكتاب ، فرو فرستاده شد .
