پژوهشى در باره اعجاز قرآن‏ - صفحه 20

به وسوسه مى‏پردازد... و سرانجام آدم و همسرش متوجه برهنگى خويش مى‏شوند و به پوشانيدن خود با برگ درختان بهشتى مبادرت مى‏ورزند. در ادامه اين آيات ، اشارتى در نهايت تناسب ، به «نعمت لباس و آراستگى ظاهرى» شده و در پى آن به «لباس پارسايى و خودآرايى باطنى» گريز زده شده است.
از فروع ديگر بلاغت قرآنى، زبان جدّى و همراه با «تأكيد» آن است، با اين كه رسم بلاغت اين است كه از تأكيد بى‏مورد پرهيز شود، راز اين همه سوگندها و تأكيدهاى گوناگون در قرآن آن است كه اين كتاب از حقايق برين هستى كه فراسوى افق‏هاى محدود و محسوس آدمى است خبر مى‏دهد و انسان را به حياتى متعالى و فراتر از زندگى عادى و هدف‏هايى برتر از خواسته‏هاى حقير فرا مى‏خواند:
(يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ .1
هان اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد ، هرگاه خداوند و پيامبر شما را به چيزى كه به شما حيات مى‏بخشد فرا مى‏خوانند ، آنان را اجابت كنيد)
.
و اين امر چيزى است كه انسان از آن طفره مى‏رود، آن را ناديده مى‏گيرد، به فراموشى مى‏سپارد، از آن غفلت مى‏ورزد و شانه خالى مى‏كند و براى توجيه گريزپايى خود از مسئوليت، لجاجت مى‏ورزد.
بدين جهت ، قرآن به جا و به اقتضاى نياز، از تأكيد بهره مى‏جويد و با زبان جدّى و تكان‏دهنده و كوبه‏هاى پيوسته خود ، بر كالبد زمين‏گير او شوك وارد مى‏كند و او را به حركت و پويايى مى‏كشاند.
در سوره كوتاه عصر و راز تأكيدهاى پى در پى آن تأمل كنيد:
(وَ الْعَصْرِ * إِنَّ الْإِنسَنَ لَفِى خُسْرٍ * إِلَّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ

1.انفال : آيه ۲۴.

صفحه از 67