استعاره تجارت ، براى روى‏گردانى از هدايت و روى‏آورى به گم‏راهى:^۱(أُوْلَئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُاْ الضَّلَلَةَ بِالْهُدَى‏ فَمَا رَبِحَت تِّجَرَتُهُمْ وَ مَا كَانُواْ مُهْتَدِينَ .^۲
آنان كسانى‏اند كه گم‏راهى را با هدايت تاخت زدند و تجارتشان سودى نبخشيد و هدايت‏پذير نبودند) .

كنايه‏

كنايه در لغت، پوشيده سخن گفتن است‏^۳ و در اصطلاح، سخنى است كه داراى دو معناى دور و نزديك است كه لازم و ملزوم يكديگرند. گوينده سخن، كنايه را چنان بيان مى‏كند كه خواننده يا شنونده به يارى معناى روشن و صريح آن، به معناى دور راه مى‏يابد؛^۴ مثلاً «دراز دستى» كنايه از پايمال‏كردن حقوق ديگران‏است، همان سان كه «روى بر خلق كردن» و «پشت بر قبله كردن» در اين بيت، كنايه از رياكارى است:


پارسايان روى در مخلوقپشت بر قبله مى‏كنند نماز^۵
قرآن در باره آميزش جنسى ، از تعبيرهايى كنايى چون مس‏^۶ و لمس و مباشرت‏^۷ استفاده كرده است:^۸(أَوْ لَمَسْتُمُ النِّسَآءَ .^۹
يا زنان را لمس كرديد).