۴۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :فراگيرى دانش ، وظيفه هر مسلمانى است . پس دانش را در جايگاه هاى آن بجوييد و آن را از اهلش فرا گيريد ؛ چرا كه آموختن دانش براى خدا ، كار نيك است و كوشش [براى فراگيرىِ] آن ، عبادت و گفتگو در باره آن ، تسبيح و به كار بستنش ، جهاد و آموختنش به كسى كه آن را نمى داند ، صدقه و بخشيدن آن به اهلش ، مايه نزديكى به خداى بزرگ ؛ زيرا دانش ، وسيله شناخت حلال و حرام است و مناره هاى راه هاى بهشت ، و مونس در بى كسى ، و يار در غربت و تنهايى ، و هم سخن در خلوت ، و راه نما در خوشى و ناخوشى ، و سلاح در برابر دشمنان و مايه آراستگى در نزد دوستان.
خداوند ، مردمانى را به سبب دانش ، بالا مى برد و آنان را در خوبى ها پيشوا قرار مى دهد ، به طورى كه آثارشان اقتباس مى شود و از كردارشان تقليد مى گردد و به آرايشان مراجعه مى شود . فرشتگان به دوستى آنان ، راغب مى شوند و با بال هايشان آنها را نوازش مى دهند و در نمازشان برايشان طلب بركت مى كنند . هر تر و خشكى براى آنها آمرزش مى طلبد ، حتّى ماهيان و خزندگان دريا و درندگان و چرندگان بيابان.
دانش ، مايه حيات دل ها در برابر نادانى ، و روشنايى ديدگان در برابر تاريكى ، و نيروى بدن ها در برابر ناتوانى است و بنده را به جايگاه خوبان و مجالس نيكان و درجات بلند در دنيا و آخرت مى رساند . سخن گفتن در باره آن ، همسنگ روزه گرفتن است و مباحثه آن ، برابر با شب زنده دارى . با دانش است كه پروردگار ، فرمان بردارى و بندگى مى شود و با دانش است كه صله ارحام به جا آورده مى شود و حلال از حرام شناخته مى شود . دانش ، پيشواى كردار است و كردار ، پيرو آن . به نيك بختان عطا مى شود و تيره بختان ، از آن ، محروم مى شوند . پس خوشا به حال كسى كه خداوند ، او را از بهره اش از دانش محروم نسازد !

۴۰۰.عنه صلى الله عليه و آله :طَلَبُ العِلمِ فَرِيضَةٌ عَلى كُلِّ مُسلِمٍ، فَاطلُبُوا العِلمَ في مَظَانِّهِ ^۱ ، وَاقتَبِسُوهُ مِن أَهلِهِ، فَإِنَّ تَعَلَّمَهُ للّهِِ حَسَنَةٌ، وطَلَبَهُ عِبادَةٌ، والمُذاكَرَةَ فِيهِ تَسبيحٌ، وَالعَمَلَ بِهِ جِهادٌ، وتَعلِيمَهُ مَن لا يَعلَمُهُ صَدَقَةٌ، وبَذَلَهُ لِأَهلِهِ قُربَةٌ إلَى اللّهِ تَعالى، لِأَنَّهُ مَعالِمُ الحَلالِ وَالحَرامِ، وَمَنارُ سُبُلِ الجَنَّةِ، والمُؤنِسُ فِي الوَحشَةِ، وَالصَّاحِبُ فِي الغُربَةِ وَالوَحدَةِ، وَالمُحَدِّثُ فِي الخَلوَةِ، وَالدَّلِيلُ فِي السَّرّاءِ وَالضَّرّاءِ، والسِّلاحُ عَلَى الأَعدَاءِ، وَالزَّينُ عِندَ الأَخِلَاءِ.
يَرفَعُ إلَيهِ أَقوَاما فَيَجعَلُهُم فِي الخَيرِ قادَةً، تُقتبَسُ آثارُهُم، ويُهتَدى بِفِعالِهِم، وَيُنتَهى إِلى آرائِهِم، تَرغَبُ المَلائِكَةُ في خُلَّتِهِم، وَبِأَجنِحَتِها تَمَسُّهُم، وَفي صَلاتِها تُبارِكُ عَلَيهِم، يَستَغفِرُ لَهُم كُلُّ رَطبٍ ويابِسٍ ، حَتّى حِيتَانُ البَحرِ وَهَوامُّهُ، وَسِباعُ البَرِّ وَأنعَامُهُ.
إِنَّ العِلمَ حَياةُ القُلُوبِ مِنَ الجَهلِ، وَضِياءُ الأَبصارِ مِنَ الظُّلمَةِ، وَقُوَّةُ الأَبدانِ مِنَ الضَّعفِ، يَبلُغُ بِالعَبدِ مَنازِلَ الأَخيارِ، ومَجالِسَ الأَبرارِ، وَالدَّرَجاتِ العُلى فِي الدُّنيا وَالآخِرَةِ، اَلذِّكرُ فِيهِ يَعدِلُ بِالصِّيامِ، وَمُدارَسَتُهُ بِالقِيامِ، بِهِ يُطاعُ الرَّبُّ ويُعبَدُ، وبِهِ تُوصَلُ الأَرحامُ، ويُعرَفُ الحَلالُ مِنَ الحَرامِ، اَلعِلمُ إمامُ العَمَلِ وَالعَمَلُ تابِعُهُ، يُلهَمُ بِهِ السُّعَداءُ ، وَيُحرَمُهُ الأَشقِياءُ، فَطُوبى لِمَن لَم يَحرِمهُ اللّهُ مِنهُ حَظَّهُ. ^۲