۱۰۷۵.الاُصول الستّة عشر ـ به نقل از ابو بصير ـ :بر عِلباء (فرزند دَرّاع اسدى) وارد شدم، در حالى كه بيمار بود . گفت : اى ابو بصير ! احساس كردم كه امام باقر عليه السلام ۱ بهشت را برايم تضمين نمود .
گفتم : برايت بهشت را تضمين نمود ؟ گفت : آرى ، به خدا .
پس از آن ماجرا رفتم تا به خدمت امام باقر عليه السلام رسيدم . اوّلين چيزى كه پس از ديدن من فرمود، پرسيد : «عِلباء مُرد؟».
گفتم : آرى، به خدا . فرمود : «به تو چه گفت ؟».
گفتم : به من گفت كه شما بهشت را برايش تضمين كرده ايد .
فرمود : «به خدا سوگند ، راست گفته است» .
۱۰۷۶.تهذيب الأحكام ـ به نقل از حسين بن سعيد ، از محمّد بن ابى عمير ، از حكم بن عِلباء اسدى ـ :والى بحرين شدم و مال فراوانى به دست آوردم . مقدارى را انفاق كردم و املاك بسيارى خريدم و نيز تعدادى غلام و كنيز خريدم . يكى از كنيزانم برايم بچّه اى آورد . آن گاه به مكّه رفتم و عائله و كنيزان و زن هايم را هم با خود بردم و يك پنجمِ مالم را هم با خود بردم . خدمت امام باقر عليه السلام رسيدم و به ايشان گفتم : من والى بحرين شدم و مال فراوانى به دست آوردم . اجناسى خريدم و غلام و كنيز خريدم و يكى از كنيزانم برايم بچّه اى آورد . مقدارى را نيز انفاق كردم و اين هم يك پنجمِ مالم است و اينان، كنيزان و زنانم هستند كه خدمت شما آورده ام .
فرمود : «همه آنها مال ماست . هر چه آورده اى، مى پذيرم و كنيزان و زنانت و هر چه را بخشيده اى، حلال مى كنم . خودم و پدرم ، عهده دار مى شويم كه بهشت را برايت تضمين كنيم» .
4 . عيسى بن ابى منصور ۲
1.در نقل هاى گوناگون اين حديث ، برخى امام صادق عليه السلام ، برخى امام باقر عليه السلام و برخى ديگر ، حكم بن علباء از امام باقر عليه السلام نقل كرده اند . بر اساس كتاب هاى رجال ، علباء ، در زمان امام صادق عليه السلام از دنيا رفته است و از آن جا كه اين قضيّه مربوط به حال احتضار علباء است ، نقل از امام باقر عليه السلام ، اشتباه است و بايد از امام صادق عليه السلام باشد ، چنان كه در معجم رجال الحديث (ج ۱۱ ص ۱۸۰ ـ ۱۸۱) به اين مطلب اشاره شده است . نيز آنچه در نقل ، «حكم بن علباء» آمده ، تصحيف «حكم عن علباء» است ، چنان كه مير داماد به آن تصريح كرده است . بنا بر اين ، تكرار اين واقعه براى علباء و يا اتّفاق آن ، هم براى خود علباء و هم براى فرزندش بعيد است .
2.عيسى بن ابى منصور ، ابو صالح ، از موالى ، اهل كوفه ، از اصحاب امام صادق عليه السلام ، معروف به شَلَقان ، و از فضلا و نيكان بود . در مدح او ، احاديثى از امام صادق عليه السلام رسيده است .