سخنى درباره اُخوّت ، در قرآن و حديث - صفحه 3

برادرى در اسلام

يك . تشريع قانون برادرى در اسلام

تشريع (وضعِ) قانون برادرى ، يكى از برجسته ترين اقداماتِ فرهنگى ، سياسى ، اجتماعى ، اقتصادى و نظامى پيامبر اسلام است و به روشنى ، حاكى از ارتباط وى با مبدأ وحى ، و نهايت درايت ، حكمت و مديريتِ ايشان در هدايت و رهبرىِ امّت اسلامى است.
قرآن كريم ، با جمله «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ ؛۱در حقيقت ، مؤمنان ، برادران [يكديگر] اند» ، قانونى را تشريع كرده كه بر اساس آن ، نسبت و پيوندى ميان آحاد مسلمانان ، ايجاد مى شود كه پيش از آن ، وجود نداشت. اين پيوند ، «برادرىِ دينى» ناميده مى شود .
نكته قابل تأمّل ، اين كه : از نظر اسلام ، تنها اين نوع پيوندِ برادرى است كه آثار شرعى و حقوقى دارد ، بدين معنا كه پيوند برادرىِ دينى ، اگر با پيوند نسبى همراه شود ، در ازدواج و ارث ، آثار شرعى و حقوقى دارد ، و اگر با پيوند رضاعى توأم گردد ، در ازدواج ، آثارى بر آن مترتّب مى گردد ، و اگر با هيچ يك از پيوندهاى نسبى و رضاعى همراه نباشد ، آثار شرعى و حقوقى خاصّى دارد كه در فصل سوم و چهارم اين باب ، بدانها اشاره مى شود .
امّا پيوند نسبى و رضاعى بدون پيوند دينى ، از نظر اسلام ، اثرى بر آن مترتّب نيست ؛ مانند دو نفر كه به طور نامشروع ، در پدر يا مادر و يا هر دو شريك اند . اسلام ، همان طور كه ميان فرزند متولّد از زنا با پدر و مادر طبيعى خود ، نسبتى قائل نيست ، تولّد دو نفر از يك پدر و مادر ، يا شير خوردن آنان را از يك مادر ، بدون پيوند دينى ، معتبر و منشأ آثار شرعى و حقوقى نمى داند.

1.حجرات : آيه ۱۰ .

صفحه از 11