پژوهشى درباره حديث ثقلين و دلالت آن بر استمرار امامت اهل بيت(ع) - صفحه 13

هنگام بيمارى اش ، وقتى كه اتاقش آكنده از اصحاب بود ، فرمود . در پاره اى از آنها آمده كه آن را در غدير خُم گفت . در برخى ديگر گفته شده كه پيامبر صلى الله عليه و آله هنگام بازگشت از طائف ، به خطبه ايستاد و در آن جا فرمود . ۱ البتّه ميان اينها منافاتى وجود ندارد ؛ چرا كه ممكن است پيامبر صلى الله عليه و آله به خاطر توجّه ويژه اش به كتاب خدا و عترت پاك ، آن را در جاهاى ياد شده و جاهاى ديگر ، بارها گفته باشد . ۲

پنج . مقصود از «عترت» و «اهل بيت»

پيامبر خدا در تبيين آيه تطهير ، شخصا مقصود از «عترت» و «اهل بيتِ» خود را بيان كرده است ، به گونه اى كه جاى هيچ گونه ابهام و ترديد و يا تفسير و تأويلى نيست . بى شك ، در حديث ثقلين نيز كه ايشان در آن ، اهل بيتِ خود را همتاى قرآن به امّت معرّفى مى نمايد ، مقصود از «اهل بيت» ، همان جمعى است كه آيه تطهير درباره آنان نازل شده است .
بدين ترتيب ، براى روشن شدن مقصود از «اهل بيت» در حديث ثقلين ، توضيح كوتاهى درباره آيه تطهير ، ضرورى مى نمايد .

1.. اين مطلب را در منابع نيافتيم و شايد اشاره باشد به سخن عبد الرحمان بن عوف كه مى گويد : پيامبر صلى الله عليه و آله پس از شبيخون به طائف فرمود : «أيّها الناسُ! إنّي فَرَطٌ لكم واُوصيكم بِعِترَتي خَيرا وإنَّ مَوعِدَكُمُ الحَوضُ ؛ اى مردم! من بر شما پيشى مى گيرم و شما را نسبت به عترتم سفارش مى كنم . به درستى كه وعده گاه شما ، نزد حوض است (ر . ك : مسند أبي يعلى : ج ۱ ص ۳۹۳ ح ۸۵۶ ، المستدرك على الصحيحين : ج ۲ ص ۱۳۱ ح ۲۵۵۹ ، تاريخ دمشق : ج ۲ ص ۳۶۸ ح ۸۶۷ ، المطالب العالية : ج ۴ ص ۵۶ ح ۳۹۴۹ ؛ الأمالى ، طوسى : ص ۵۰۴ ح ۱۱۰۴ ، المناقب ، كوفى : ج ۱ ص ۴۸۸ ح ۳۹۵) .

2.. الصواعق المحرقة : ص ۱۵۰ .

صفحه از 31