پژوهشى درباره حديث ثقلين و دلالت آن بر استمرار امامت اهل بيت(ع) - صفحه 16

بيت» از پيامبر خدا روايت كرده اند ۱ و آنچه هفده تن از اصحاب پيامبر خدا درباره آن ، گزارش كرده اند ، ۲ و آنچه اهل بيت عليهم السلام ، خود در تفسير «اهل بيت» گفته اند ، ۳ چنين بر مى آيد كه تنها گروهى خاص از نزديكان پيامبر صلى الله عليه و آله ، «اهل بيت» شمرده مى شوند و حتّى همسران پيامبر صلى الله عليه و آله جزو آن نيستند . بدين ترتيب ، مجال كمترين شك در مقصود از «اهل بيت» براى محقّق منصف ، باقى نمى ماند . ۴
مضمون و سياق آيه تطهير نيز مؤيّد احاديثى است كه «اهل بيت» را به جمع خاصّى از نزديكان پيامبر صلى الله عليه و آله تفسير كرده اند .
به علاوه ، سيره عملى پيامبر خدا در تبيين اين آيه شريف ـ از هنگامى كه براى دفع احتمال ورود همسرانش در عنوان «اهل بيت» ، مانع از ملحق شدن همسر بزرگوارش اُمّ سلمه به «اصحاب كسا» شد تا هنگام مرگ ۵ ـ به گونه اى بود كه هيچ گونه اختلافى در مفهوم و مصداق «اهل بيت» باقى نمى گذاشت و در زمان حيات ايشان ، جز گروه خاصّى از نزديكان پيامبر صلى الله عليه و آله كه از نظر علمى و عملى ، شايستگى هدايت و رهبرى امّت اسلامى را داشتند ، كسى مدّعى اين عنوان نبود . ۶
بنا بر اين ، هر گونه شبهه در مفهوم و مصداق «اهل بيت» در آيه تطهير و حديث ثقلين ، در برابر سخنان صريح و روشن پيامبر صلى الله عليه و آله در تفسير اين عنوان و سيره عملى ايشان در اين زمينه ، فاقد ارزش علمى است .

1.. ر . ك : اهل بيت در قرآن و حديث : بخش يكم / فصل يكم : همسران پيامبر و مفهوم «اهل بيت» .

2.. ر . ك : اهل بيت در قرآن و حديث : بخش يكم / فصل دوم : اصحاب پيامبر و مفهوم «اهل بيت» .

3.. ر . ك : اهل بيت در قرآن و حديث : بخش يكم / فصل سوم : اهل بيت و مفهوم «اهل بيت» .

4.. اين نكته بديهى مى نمايد كه «اهل بيت» در آيه تطهير ، شامل پيامبر صلى الله عليه و آله نيز مى شود ؛ ولى در حديث ثقلين كه «اهل بيت» به عنوان جانشينان پيامبر خدا مطرح شده اند ، پيامبر صلى الله عليه و آله از «اهل بيت» خارج است .

5.. ر . ك : اهل بيت در قرآن و حديث : بخش يكم / فصل چهارم : درود فرستادن پيامبر صلى الله عليه و آله بر اهل بيت عليهم السلام و تخصيص ايشان در امر به نماز .

6.. براى آگاهى بيشتر، ر . ك : اهل بيت در قرآن و حديث : بخش يكم : مفهوم «اهل بيت» .

صفحه از 31