به خدا سوگند ، من از فقر بر شما نمى ترسم ؛ بلكه از اين بر شما مى ترسم كه دنيا بر شما گسترده شود ، چنان كه براى پيشينيان شما گسترده شد، و بر سرِ دنيا به رقابت برخيزيد ، همچنان كه آنان به رقابت برخاستند، و دنيا شما را به هلاكت افكند ، همچنان كه آنان را به هلاكت افكند.
پيش بينى پيامبر صلى الله عليه و آله پس از ايشان تحقّق يافت . دومين زمامدار جامعه اسلامى پس از ايشان، صريحا اعتراف مى كند كه :
بُلينا بِالضَّرّاءِ فَصَبرنا ، وَ بُلينا بِالسَّرّاءِ فَلَم نَصبِر .^۱
در آزمايش با سختى ها، مقاومت كرديم؛ ولى در آزمايش با خوشى ها، پايدار نبوديم .
حوادث صدر اسلام پس از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، شاهد صحّت اين سخن است . بديهى است كه اين موضوع، به مسلمانان صدر اسلام اختصاص ندارد ؛ بلكه در همه دوران هاى تاريخ و از جمله تاريخ انقلاب اسلامى ايران نيز مى توان نمونه هايى براى آن ارائه كرد .
و اكنون ، متن آيات و احاديثى كه در آنها «بلا» يا واژه هاى معادل آن، در معناى «آزمون» به كار رفته اند، در پنج فصل ارائه مى گردد . گفتنى است مواردى كه اين واژه ها در معناى مصيبت و شُرور استعمال شده اند، در عناوين خاصّ خود ، به تفصيل خواهند آمد، إن شاء اللّه .