9
مهدويّت در نگاشتههاى مستشرقان ۱
هر چند اسلامشناسى غربيان از ديرينهاى بيش از دو سده برخوردار است، شيعهپژوهى آنان بسيار ديرهنگام، و در دهههاى اخير قرن بيستم ميلادى تحت تأثير تحولات سياسى - اجتماعى ايران، لبنان و عراق جدىتر شده است و با وجود تلاشهاى انجامشده در دوره اخير، اين رشته نزد آنان هنوز در ابتداى راه است و از اين رو غربيان هنوز كارنامهاى جامع و درخشان در شيعهشناسى ندارند.
برخى از محققان دو دليل براى اين مهم ياد كردهاند: كمبود متون تحقيقى به زبانهاى اروپايى در موضوع تشيّع امامى و دشوارى دسترسى به منابع اوليه آن از يك سو،۲ و شيوع نگاه نادرست اهل سنّت به مذهب شيعه در ميان مستشرقان از سوى ديگر۳ مطالعات شيعى را در غرب به حاشيه رانده است. مخصوصاً اين عامل دوم سبب شد شيعه (اماميه) را چون فرقهاى حاشيهاى يا بدعتگرا در انديشه اسلامى بنگرند و قرائت شيعى از اسلام را رسمى و مقبول تلقى نكنند. از اين رو مستشرقان معمولاً اصطلاح «اسلام شيعى»Shi'i Islam را براى نشان دادن اين
1.به قلم پژوهشگر ارجمند ، حجة الاسلام و المسلمين على راد .
2.به قلم پژوهشگر ارجمند ، حجة الاسلام و المسلمين على راد .
