مستشرقان در آشنايى با مهدويّت شيعى به شمار مىآيد.۱ وى با روش تاريخى - تحليلى تلاش دارد امامت و مهدويّت را راهبردى سياسى در مذهب شيعه معرّفى كند. البته اين كتاب كاستىهاى مهمّى هم دارد كه در نقد دكتر سيّد حسين نصر و فرزندش به آنها اشاره شده است.۲
3. مهدويّت در مطالعات يهودى - اسرائيلى
برخى از محقّقان، مطالعات مستشرقان يهودى - اسرائيلى را نظر به تفاوت رويكرد آنان به مقوله مهدويّت و تشيّع، جدا از ساير مطالعات غربيان ياد كردهاند. مراد از مستشرقان يهودى ، يهوديانى هستند كه قبل از شكلگيرى رژيم صهيونيستى به مطالعاتى در باره اسلام پرداختهاند، و مستشرقان اسرائيلى بيشتر به محققان يهودىاى اطلاق مىشود كه بعد از تشكيل اين رژيم وارد مطالعات اسلامى شدهاند.۳
در يك ارزيابى مىتوان گفت : مستشرقان اسرائيلى تلاش دارند مطالعات مستشرقان يهودى را به حاشيه برانند و با رويكرد شكاكانه به تحليل مسائل شيعى، از جمله مهدويّت، بپردازند و نقاط ترديد و ابهام را در تاريخ تشيّع برجسته كنند.۴
آنان همچنين تلاش دارند شبهه اقتباسى بودن عقيده به مهدويّت از تورات و ميراث مسيحى را تقويت نمايند.۵ براى نمونه كلبرگ بر اين ادعا تأكيد دارد كه
1.اين كتاب در سال ۱۹۸۴م از سوى انتشارات شيكاگو و در ۳۵۶ صفحه منتشر شده است.
2.نقد و بررسى كتاب «سايه خدا و امام غائب»، سيّد حسين نصر و سيّد ولى رضا نصر، مجله ايران نامه، سال پنجم، ص ۱۸۰ - ۱۷۱ .
3.التشيع و الاستشراق: ص ۳۲۵.
4.همان: ص ۳۴۰ .
5.همان: ص ۳۴۱.
