ایمان - صفحه 5

و قطعاً از ميان شما كسى هست كه كندى به خرج دهد . پس اگر آسيبى به شما رسد ، مى گويد: «راستى كه خدا بر من نعمت بخشيد كه با آنان حاضر نبودم» و اگر غنيمتى از خدا به شما برسد ـ چنان كه گويى ميان شما و ميان او [ رابطه ]دوستى نبوده ـ خواهد گفت: كاش من با آنان بودم و به نواى بزرگى مى رسيدم!) .
در تبيين اين آيات ، از امام صادق عليه السلام روايت شده است :
لَو أنَّ هذِهِ الكَلِمَةَ قالَها أهلُ المَشرِقِ وَ المَغرِبِ لَكانوا بِها خارِجينَ مِنَ الإِيمانِ و لكِن سَمّاهُمُ اللّهُ مُؤمِنينَ بِإِقرارِهِم . 1
اگر اين سخن را مردم مشرق و مغرب گفته بودند ، از ايمان خارج بودند ؛ ولى خداوند ، آنان را به خاطر اقرارشان ، مؤمن ناميد .
همچنين در آيه ديگرى آمده است :
«يَـأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ ءَامِنُواْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ . 2
اى كسانى كه ايمان آورده ايد! به خدا و پيامبر او ايمان بياوريد» .
در اين آيه ، ايمان اوّل ، به معناى اقرار زبانى است و ايمان دوم ، به معناى تصديق قلبى . در برخى از احاديث نيز ايمان ، تنها در اقرار زبانى به كار رفته است ، مانند آنچه از پيامبر خدا نقل شده كه به جمعى از مسلمانان فرمود :
يا مَعشَرَ مَن آمَنَ بِلِسانِهِ وَ لَم يَخلُصِ الإِيمانُ فى قَلبِهِ ، لا تَتَّبِعوا عَوراتِ المُؤمِنينَ . 3
اى گروهى كه به زبان ايمان آورده ايد ، ولى ايمان در دلتان خالص نشده است ! در پىِ [ يافتن] عيب مؤمنان بر نياييد .

1.تفسير القمّى : ج ۱ ص ۳۰ .

2.نساء : آيه ۱۳۶ .

3.الأمالى ، مفيد : ص ۱۴۱ ح ۸ ، ثواب الأعمال : ص ۲۸۸ ح ۱ ، المحاسن : ج ۱ ص ۱۸۹ ح ۳۱۵ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۲۱۴ ح ۱۰ .

صفحه از 13