۱۴۰.امام على عليه السلام :آزمودن را جلو انداز ، و در انتخاب دوست ، احتياط كن؛ وگرنه ، اضطرار ، تو را به دوستى بَدان ، وا مى دارد .

۱۴۱.امام على عليه السلام :با شش چيز ، انديشه و خِردِ مردان ، آزموده مى شود : همنشينى ، داد و ستد ، رياست ، كناره گيرى ، ثروت ، و تنگ دستى .

۱۴۲.امام على عليه السلام :مردم ، جز با آزمايش ، شناخته نمى شوند . خانواده و فرزندان را در نبودنت ، دوست را در گرفتارى ات ، خويشاوندان را در تنگ دستى ات ، و چاپلوسان و دوست نمايان را به هنگام بيكارى ات بيازماى ، تا جايگاه خودت را نزد آنان بدانى .

۱۴۳.امام على عليه السلام :كسى را براى دوستى حقيقى نشان مكن ، مگر اين كه او را در سه جا بيازمايى : او را به خشم آورى و بنگرى كه آيا خشم ، او را از حق به باطل به در مى بَرَد يا نه؛ و هنگام دستيابى به مال و منال؛ و هنگامى كه با او هم سفر مى شوى .

۱۴۴.امام صادق عليه السلام :هر گاه دوست تو بر كرسى رياست نشست و يكْ دهمِ رفتار پيش از رياست را با تو داشت ، دوستِ بدى نيست .

۱۴۵.رجال الكَشّى ـ به نقل از محمّد بن سنان ـ :گروهى از كوفيان به امام صادق عليه السلام نامه نوشتند و گفتند : مفضّل با آدم هاى پليد ، كبوترباز و مى گسار ، همنشينى مى كند . سزاوار است برايش نامه اى نوشته ، به وى دستور دهى با آنان همنشينى نكند .
امام صادق عليه السلام ، نامه اى براى مفضّل نوشت و مُهر كرد و آن را به كوفيان داد و دستور داد با دست خود ، نامه را به مفضّل بدهند . آنان ، نامه را براى مفضّل آوردند . اين گروه ، عبارت بودند از : زُراره ، عبد اللّه بن بُكَير ، محمّد بن مسلم ، ابو بصير و حُجر بن زائده . نامه را به مفضّل دادند و او ، آن را باز كرد و خواند . متن نامه ، چنين بود :
«به نام خداوند بخشنده مهربان . فلان چيز و فلان چيز را خريدارى كن» .
در نامه ، صحبتى از مطالب آن گروه ، نيامده بود ، نه زياد و نه كم . مفضّل ، وقتى نامه را خواند ، آن را به زراره داد و او ، آن را به محمّد بن مسلم داد و نامه در دست همه چرخيد . آن گاه ، مفضّل گفت : [درباره اين فرمان ،] چه مى گوييد؟
گفتند : اين ، ثروتى عظيم مى طلبد . باشد تا درباره اش بينديشيم و آن را جمع كرده ، نزد تو بياوريم . نمى توانيم بدان دست يابيم ، مگر تو را ببينيم و سپس ؛ در اين مسئله بينديشيم . ^۱
خواستند بيرون بروند كه مفضّل گفت : بايد ناهار را نزد من بخوريد ، و آنان را براى ناهار نگه داشت . مفضّل ، به دنبال دوستانى كه از آنان بدگويى شده بود ، فرستاد . آنها آمدند . نامه امام صادق عليه السلام را براى آنان خواند . آنها بيرون رفتند و مفضّل ، همچنان ، آن گروه [اوّل] را به بهانه ناهار ، نگه داشت .
طولى نكشيد كه جوانان آمدند و هر يك به اندازه توان ، هزار يا دو هزار و بيشتر يا كمتر ، با خود آورده بودند . پيش از آن كه آنان از ناهار خوردن ، دست بكشَند ، دوازده هزار درهم آماده كردند . مفضّل ، رو به آنان كرد و گفت : مى گوييد اينان را از خود برانم؟ گمان مى بريد خداوندِ متعال به نماز و روزه شما نياز دارد؟!

۱۴۰.عنه عليه السلام :قَدِّمِ الاِختِبارَ ، وأجِدِ الاِستِظهارَ فِي اِختِيارِ الإِخوانِ ، و إلاَّ ألجَأَكَ الاِضطِرارُ إلى مُقارَنَةِ الأَشرارِ ^۱ .

۱۴۱.عنه عليه السلام :سِتَّةٌ تُختَبَرُ بِها عُقولُ الرِّجالِ : المُصاحَبَةُ ، وَ المُعامَلَةُ ، وَ الوِلايَةُ ، وَ العَزلُ ، وَ الغِنى ، وَ الفَقرُ . ^۲

۱۴۲.عنه عليه السلام :لا يُعرَفُ النّاسُ إلاَّ بِالاِختِبارِ ، فَاختَبِر أهلَكَ ووُلدَكَ في غَيبَتِكَ ، وصَديقَكَ في مُصيبَتِكَ ، وذَا القَرابَةِ عِندَ فاقَتِكَ ، وذَا التَّوَدُّدِ وَالمَلَقِ عِندَ عُطلَتِكَ ؛ لِتَعلَمَ بِذلِكَ مَنزِلَتَكَ عِندَهُم . ^۳

۱۴۳.الإمام الصادق عليه السلام :لا تَسِمِ الرَّجُلَ صَديقاً ـ سِمَةَ مَعرِفَةٍ ـ حَتَّى تَختَبِرَهُ بِثَلاثٍ : تُغضِبَهُ فَتَنظُرَ غَضَبُهُ يُخرِجُهُ مِنَ الحَقِّ إلَى الباطِلِ ، و عِندَ الدّينارِ وَ الدِّرهَمِ ، و حَتّى تُسافِرَ مَعَهُ . ^۴

۱۴۴.عنه عليه السلام :إذا كانَ لَكَ صَديقٌ فَوُلِّيَ وِلايَةً فَأَصَبتَهُ عَلَى العُشرِ مِمّا كانَ لَكَ عَلَيهِ قَبلَ وِلايَتِهِ فَلَيسَ بِصَديقِ سَوءٍ ^۵ .

۱۴۵.رجال الكشي عن محمّد بن سِنان :إنَّ عِدَّةً مِن أهلِ الكوفَةِ كَتَبوا إلَى الصّادِق)ِ عليه السلامفَقالوا: إنَ المُفَضَّلَّ يُجالِسُ الشُّطّارَ وأصحابَ الحَمامِ وقَوما يَشرَبونَ الشَّرابَ ، فَيَنبَغي أن تَكتُبَ إلَيهِ وتَأمُرَهُ ألاّ يُجالِسَهُم ، فَكَتَبَ إلَى المُفَضَّلِّ كِتابا وخَتَمَ ودَفَعَ إلَيهِم ، وأمَرَهُم أن يَدفَعُوا الكِتابَ مِن أيديهِم إلى يَدِ المُفَضَّلِّ .
فَجاؤوا بالكِتابِ إلَى المُفَضَّلِّ ، مِنهُم زُرارَةُ ، وعَبدُ اللّهِ بنُ بُكَيرٍ ، ومُحَمَّدُ بنُ مُسلِمٍ . وأبو بَصيرٍ ، وحُجرُ بنُ زائِدَةَ ، ودَفَعُوا الكِتابَ ، إلَى المُفَضَّلِّ فَفَكَّهُ وَقَرَأهُ ، فَإِذا فيهِ :
«بِسمِ اللّهِالرَّحمنِ الرَّحيمِ اشتَرِ كَذا وكَذا وَاشتَرِ كَذا» ولَم يَذكُر قَليلاً ولا كَثيرا مِمّا قالوا فيهِ .
فَلَمَّا قَرَأَ الكِتابَ دَفَعَهُ إلى زُرارَةَ ، ودَفَعَ زُرارَةُ إلى مُحَمَّدِ بنِ مُسلِمٍ حَتّى دارَ الكِتابَ اِلَى الكُلِّ ، فَقالَ المُفَضَّلُّ : ما تَقولونَ؟
قالوا : هذا مالٌ عَظيمٌ حَتّى نَنظُرَ ونَجمَعَ ونَحمِلَ إلَيكَ لَم نُدرِك إلاَّ نَراكَ بَعدَ نَنظُر في ذلِكَ . وأرادُوا الاِنصِرافَ .
فَقالَ المُفَضَّلُّ : حَتّى تَغَدَّوا عِندي ، فَحَبَسَهُم لِغَدائِهِ ، ووَجَّهَ المُفَضَّلُ إلى أصحابِهِ الَّذينَ سَعَوا بِهِم ، فَجاؤوا فَقَرَأَ عَلَيهِم كِتابَ أبي عَبدِ اللّهِ عليه السلام ، فَرَجَعوا مِن عِندِهِ وَحَبَسَ المُفَضَّلُّ هؤُلاءِ لِيَتَغَدَّوا عِندَهُ ، فَرَجَعَ الفِتيانُ وَحَمَلَ كُلُّ واحِدٍ مِنهُم عَلى قَدرِ قوتِهِ ألفا وألفَينِ وأقَلَّ وأكثَرَ ، فَحَضَروا أو أحضَروا ألفَي دينارٍ وعَشرَةَ آلافِ دِرهَمٍ قَبلَ أن يَفرُغَ هؤُلاءِ مِنَ الغَداءِ .
فَقالَ لَهُمُ المُفَضَّلُّ : تَأمُرونّي أن أطرُدَ هؤُلاءِ مِن عِندي ، تَظُنّونَ أنّ اللّهَ تَعالى يحَتاجُ إلى صَلاتِكُم وصَومِكُم. ^۶