ابو جهل ، او را در برابر خورشيد ، بر صورت فرو مى افكنْد و سنگ آسياب به رويش مى گذاشت تا آفتاب ، او را بسوزاند و به وى مى گفت : به پروردگار محمّد ، كافر شو .
بلال در پاسخ مى گفت : «اَحَدْ ، اَحَد (خداى يگانه ، خداى يگانه)!» ، و در دينش بسيار استوار بود . ابو بكر ، در حالى كه بلال در زير سنگ ها شكنجه مى شد ، او را خريد . بلال ، نخستين كسى است كه براى پيامبر خدا ، اذان گفت و مؤذّن و خزانه دار پيامبر صلى الله عليه و آله بود .
هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله از دنيا رفت ، بلال تصميم گرفت به شام برود؛ ولى ابو بكر به وى گفت : نزد من باش .
بلال در پاسخ گفت : اگر مرا براى خود آزاد ساختى ، اينك ، مرا حبس كن و اگر به خاطر خداوند آزاد كردى ، رهايم كن تا به سوى خداوند عز و جل بروم . آن گاه ، ابو بكر اجازه داد و او به سوى شام رفت و در همان جا سكونت داشت تا از دنيا رفت .
بلال ، در دمشق به سال 20 هجرى در شصت و چند سالگى از دنيا رفت و در باب الصغير ، مدفون شد . برخى گفته اند او در سال هفدهم يا هيجدهم هجرى درگذشته است .

3 / 6

جابر بن عبد اللّه انصارى

ابو عبد اللّه جابر بن عبد اللّه بن عمرو انصارى ، از صحابيان بلندآوازه اى بود كه روزگارى دراز بزيست . او در شب تاريخى و سرنوشت ساز پيمان بستنِ يثربيان با پيامبر خدا ، براى دفاع و پشتيبانى از او (كه در تاريخ اسلام به «بيعت عقبه دوم» مشهور است) ، به همراه پدرش شركت جُست . چون پيامبر صلى الله عليه و آله وارد مدينه شد ، او با آن بزرگوار ، همراهى كرد و در جنگ هاى پيامبر خدا ، كنار ايشان حاضر بود .
جابر بن عبد اللّه ، پس از پيامبر صلى الله عليه و آله ، از پاسدارى حق ، تن نزد و از اين كه ، جايگاه والاى على عليه السلام را فرياد كند ، دريغ نكرد .

3 / 4

اُوَيس قَرَنى

اُوَيس بن عامر بن جَزْء مُرادى قَرَنى ، پاكْ نهادى نيك انديش و از چهره هاى پرفروغ تاريخ اسلام است . او به روزگار پيامبر صلى الله عليه و آله اسلام آورد ؛ امّا ايشان را نديد . از اين رو ، او را در شمار تابعيانْ ياد كرده اند .
پيامبر صلى الله عليه و آله ، او را بهترين و برترينِ تابعيان شمرده است و بر شفيع بودن او در قيامت ـ كه كسان بسيارى را شفاعت خواهد كرد ـ تصريح كرده است . او را يكى از زهّاد مشهور و از هشت زاهد معروف صدر اسلام برشمرده اند .
اويس ، در جريان هاى اجتماعى حضور آشكارى نداشته ؛ ولى در عبادت ، بسى سختكوش بوده است . آورده اند كه او گاهى شب را يكسر در سجود به سر مى برد .
اويس ، در جنگ هاى جمل و صِفّين ، شركت كرد و در صفّين ، تا مرز شهادت با على عليه السلامپيمان بست و در همان نبرد ، خونين چهره ، شهدِ شهادت نوشيد و در همان مكان ، به خاك سپرده شد .
توصيف امام موسى بن جعفر عليهماالسلام از اويس ، ياد كردنى است كه فرمود :

۰.إذا كانَ يَومُ القِيامَةِ نادى مُنادٍ ... : أينَ حوارِيُّو عَلِيِّ بن أبي طالِبٍ . . . فَيَقومُ عَمرُو بنُ الحَمِقِ ... و اُوَيسٌ القَرَنِيُّ .

۰.چون قيامت بر پا گردد و ندا دهنده اى ندا در دهد : حواريان على كجايند ؟ ، عمرو بن حَمِق و ... و اويس قرنى به پا خواهند خاست .

3 / 5

بلال بن رَباح

بلال بن رَباح كه كنيه اش «ابو عبد الكريم» بود ، از پيشتازان در پذيرش اسلام بود . وى از كسانى است كه در راه خداوند عز و جل شكنجه مى شد و استقامت مى ورزيد .