بررسى تفكر و تدبر در آیات و روایات معصومین‏علیهم السلام

مشخصات :

مقطع و رشته تحصیلی : كارشناسى ارشد علوم قرآن و حدیث
مرکز آموزشی : دانشگاه آزاد اسلامى اراك
سال دفاع : 1377

چکیده :

(8)
بررسى تفكّر و تدبّر در آیات و روایات معصومین‏علیهم السلام

اختر سلطانى

كارشناسى ارشد علوم قرآن و حدیث
دانشگاه آزاد اسلامى اراك
استاد راهنما: حجةالاسلام محمّدرضا آشتیانى
استادان مشاور: حجةالاسلام محمّدعلى راغبى و دكتر... نوابخش
1377
92ص

نگارنده بر این باور كه اساس ارتباط آدمى با زندگى، شناخت است و شناخت، دستاورد تفكّر و تدبّر است وى تفكّر و تدبّر را در وجود آدمى با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومان‏علیهم السلام و با استفاده از نظر مفسّران و علماى برگزیده، مورد بررسى قرار داده است و در این زمینه، ابتدا آیات قرآن مجید را درباره تفكّر و تدبّر، سپس كلام معصومان را در این زمینه، و بعد از آن، ارتباط بین تفكّر و تدبّر را در قرآن و احادیث معصومان، و نیز نظر مفسّران و علماى بزرگ را در مورد آیات و احادیث تفكّر و تدبر، و در آخر، آثار و نتایج بد روحى جهل (نقطه مقابل علم) در وجود آدمى را بررسى كرده است. هدف نگارنده در دو نكته خلاصه مى‏شود: 1 . ردّ نظریه و طرز تفكّرگراى محض كه هیچ محدودیتى براى آن قائل نیستند و مى‏خواهند تمام نیازهاى جامعه بشر را توسط تفكّر و تعقّل تأمین نمایند كه به «عقلیون» معروف‏اند؛ 2 . ردّ نظریه گروهى كه در مقابل گروه یاد شده هستند و هرگونه دخالتى را در مسائل اساسى جامعه بشر براى عقل، ممنوع مى‏دانند كه به «ظاهریه» یا «اهل حدیث» مشهورند. این پایان‏نامه از پنج فصل تشكیل شده است: فصل اوّل، درباره تاریخچه مطالعاتى بحث است. در تاریخچه، منابع و تألیفاتى مهمّى كه به بحث درباره این موضوع پرداخته‏اند، به طور خلاصه معرّفى شده است. این فصل، داراى بخش‏هایى است. در «بیان مسئله»، علّت تألیف پایان‏نامه شرح داده است. در «فرضیات تحقیق»، پرسش‏هاى تحقیقاتى‏اى كه باید مورد بررسى قرار گیرند، آمده است. در «اهداف مطالعاتى»، درباره موضوع گزینش شده، مطالبى آمده است. در «حدود مطالعاتى»، مواردى كه این جستار، آنها را مورد شناسایى قرار مى‏دهد تا هنگام تجزیه و تحلیل مطالب، به بررسى جایگاه خاص تحقیق، پرداخته شود، آمده است. همچنین واژه‏هاى كلیدى‏اى كه در طى بحث مطرح مى‏شوند، تعریف شده است. در فصل دوم، نگارنده به عنوان «مرور متون مطالعاتى»، بعضى از تألیفات درباره موضوع بحث را مورد بررسى و ارزیابى قرار داده و نكات ضعف و قوّت آنها را بیان نموده است. نگارنده در فصل سوم، به بررسى رهیافت، طرح، فن و روش تحقیق پرداخته و آن‏گاه، رهیافت گذشته‏اى و طرح تحقیق را مبناى كار قرار داده، و از طرح تكمیلى توصیفى و موردى استفاده نموده است. فن تحقیق كتاب‏خانه‏اى و طرح تحلیلى پایان‏نامه، نظرى و مبتنى بر روش استنباطى است. در فصل چهارم، به تجزیه و تحلیل داده‏هاى تحقیق پرداخته شده كه چند بحث كلّى و هر كدام با چند عنوان در این فصل، مطرح گردیده است. نگارنده، در فصل پنجم، به چگونگى استنتاج و نیز این‏كه چگونه بر مبناى رهیافت و فن تحقیق به بررسى پرداخته و به نتیجه رسیده است ، اشاراتى دارد. سپس، نتایج تحقیق را بیان مى‏كند و بعد، مشكلات موجود در سر راه تحقیق و پیشنهادهایى براى محقّقان بعدى مطرح مى‏نماید. در پایان نیز با عنوان «كتاب‏نامه»، فهرست منابعى كه در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته‏اند، مى‏آورد.

کلیدواژگان :